کیست مویی چیست؟ علائم و نشانه های کیست پیلونیدال

کیست مویی یا همان سینوس پیلونیدال از دسته بیماری های ناحیه نشیمنگاهی است که فرد در صورت ابتلا به آن، دچار علائم و نشانه هایی می شود که چندان خوشایند نبوده و حتی موجب مختل شدن فعالیت های روزمره وی نیز می شود. درد شدید، خروج ترشحات چرکی عفونی، سوزش، تورم و خارش از نشانه های وجود کیست مویی در بالای باسن و بین دو کفل می باشد. درمان کیست مویی یک امر ضروری است چرا که میتواند بافت های سالم اطراف توده را نیز درگیر کند.

در این مقاله ما سعی داریم با بررسی و ذکر نمودن علائم و علتها بیماری کیست مویی را به شما معرفی کنیم تا در صورت ابتلا به بیماری سریعا برای درمان و تخلیه آن اقدام نمایید.

مطالعه بیشتر: درمان کیست مویی با لیزر سرپایی

کیست مویی چیست؟

کیست مویی که با نام های سینوس پیلونیدال و کیست پیلونیدال نیز شناخته میشود، توده ای غیر طبیعی درون پوست بوده که حاوی مو و ترشحات حاوی عفونت و چرک پوستی است. محل ایجاد کیست مویی در اکثر اوقات بالاتر از کفل ها و نزدیک استخوان دنبالچه بوده که به همین دلیل برخی آن را کیست مویی دنبالچه نیز می نامند.

کیست مویی هنگامی پدید می آید که مو، پوست را شکافته و به درون آن باز می گردد که به این ضایعه موبرگشتی گفته میشود. موبرگشتی زیر پوست آبسه کرده و عفونتی دردناک به وجود می آورد که به صورت کیست روی پوست نمایان میگردد.
از جمله راه های درمان کیست مویی، لیزر و ایجاد چاک در محل و برداشتن یا تخلیه نمودن آن است. كيست مويي در مردان رایج تر بوده و به خصوص در افرادی که در زمان های طولانی نشسته اند بیشتر به چشم می خورد.
برای مثال رانندگان ماشین، یا کارمندانی که به صورت ثابت نشسته اند، از دسته افرادی هستند که خطر ریسک ابتلا به کیست مویی برای آنها بیشتر است.

تنها راه درمان قطعی کیست مویی، تخلیه و خارج کردن آن است که درمان کیست مویی با لیزر یا جراحی انمجام خواهد شد.

Pilonidal cysts can cause pain and need to be treated. Pilonidal cysts can be a one-time (acute) problem or you may have chronic (returning) cysts. If they’re not treated, chronic pilonidal cysts can also lead to abscesses (swollen pockets of infection) and sinus cavities (empty spaces underneath the skin).

کیست پیلونیدال میتواند باعث درد شود و نیاز به درمان دارد. این کیست‌ها ممکن است یک مشکل یک‌ باره (حاد) باشند یا به صورت مزمن (عودکننده) ظاهر شوند. اگر درمان نشود، کیست‌ مویی مزمن میتواند منجر به آبسه (غده های متورم و پر از عفونت) و حفره‌ های سینوسی (فضاهای خالی زیر پوست) نیز شود.

برگرفته شده از: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15400-pilonidal-disease

علائم کیست مویی

علائم و نشانه هایی وجود دارند که شما به محض مشاهده آنها می توانید به وجود کیست مویی پی برده و به پزشک مراجعه کنید تا از حاد شدن کیست مویی جلوگیری نمایید.
برخی از این علائم عبارت اند از:

• احساس درد در بالای باسن و بین دو کفل که با نشستن بیشتر می شود.
• متورم شدن ناحیه ای مانند جوش در محل
• موی بیرون زده در ناحیه
• وجود سوراخ های کوچک در محل
• قرمز شدن ناحیه بدون علائم خاص دیگر
• خروج چرک یا ترشح از ناحیه (ممکن است ترشحات بد بو باشد)
• تب و تهوع

مطالعه بیشتر: دکتر کیست مویی چه کسی است؟

علت کیست مویی

به طور کلی این بیماری در بین مردان شایع تر است. اما عوامل متعددی می توانند در به وجود آمدن کیست مویی مقعدی نقش داشته باشند. عدم رشد نمودن مو و تا خوردن آن به درون پوست، اصلی ترین دلیل به وجود آمدن کیست مویی می باشد. اما دلایل محیطی دیگری وجود دارد که خطر ابتلا به این بیماری نشیمنگاهی که گاها به فیستول مویی تبدیل میشد را افزایش می دهد.
تغییرات هورمونی از دیگر عواملی است که موجب پدید آمدن كيست مويي در مردان، تحریک موهای زائد و ایجاد اختلال در پوست و موی آنها می شود.
برخی از عوامل تشدید کننده کیست مویی را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد:

• پوشیدن لباس های تنگ و چسبان
• داشتن موهای زائد زبر و متراکم
• نداشتن تحرک کافی
• نشستن های طولانی مدت
• افراد درسن بلوغ
• بهداشت فردی ضعیف
• افرادی که شکاف باسن آنها عمق بیشتری دارد
• چاقی و اضافه وزن

مطالعه بیشتر: عمل جراحی کیست مویی

The cause of most pilonidal cysts is loose hairs that puncture the skin. Friction and pressure from rubbed skin, tight clothing, cycling or long periods of sitting can force hair into the skin. The body creates a cyst around the hair to try to push it out. Most pilonidal cysts form on the tailbone. People who groom animals or cut hair can develop a cyst between their fingers.

علت بیشتر کیست‌ های پیلونیدال، موهای شل یا ریخته شده‌ ای است که وارد پوست میشوند. اصطکاک و فشار ناشی از مالیده شدن پوست، پوشیدن لباس‌ های تنگ، دوچرخه‌ سواری یا نشستن طولانی مدت میتواند باعث شود موها به داخل پوست فرو بروند.

بدن برای دفع مو، یک کیست در اطراف آن تشکیل می‌ دهد. بیشتر کیست‌ های پیلونیدال در ناحیه دنبالچه ایجاد میشوند، اما افرادی که با حیوانات سروکار دارند یا مو کوتاه میکنند، ممکن است کیست بین انگشتان دستشان ایجاد شود.

برگرفته شده از: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pilonidal-cyst/symptoms-causes/syc-20376329

مو برگشتی چیست؟

موبرگشتی و کیست مویی هر دو میتوانند باعث ایجاد برجستگی و التهاب در پوست شوند اما، ماهیت و محل ایجاد آن‌ ها متفاوت است.

موبرگشتی زمانی رخ میدهد که مو به جای رشد به سمت بیرون، در زیر پوست رشد کرده و باعث قرمزی، درد یا حتی ترشح چرک خفیف شود. موبرگشتی معمولا در نواحی اصلاح‌ شده مانند صورت، گردن، پاها یا زیر بغل دیده میشود درحالی که کیست مویی یا سینوس پیلونیدال در ناحیه پایین کمر و بین دو باسن شکل میگیرد.

موبرگشتی یک عارضه سطحی بی خطر بوده که برای تمام افراد اتفاق می افتد و خود به خود خوب میشود. این درحالی است که کیست پیلونیدال بر اثر جمع شدن مو و سلول‌ های مرده زیر پوست ایجاد شده و ممکن است بزرگ‌ تر از موبرگشتی باشند. کیست مویی به تدریج پر از چرک شده و حتی ممکن است حفره یا سینوس در پوست ایجاد کنند که در صورت مزمن شدن نیازمند مداخله پزشکی مانند لیزر، جراحی یا تخلیه آبسه هستند.

بنابراین، هرچند ظاهر اولیه آن‌ ها ممکن است شبیه هم باشد اما، علت، محل و شدت مشکل در موبرگشتی و کیست مویی کاملا متفاوت است.

علائم مو برگشتی و کیست مویی ممکن است شبیه هم به نظر برسند، اما تفاوت‌ های مشخصی دارند. موبرگشتی معمولا به شکل برجستگی کوچک، قرمز و گاهی چرکی روی پوست ظاهر شده که درد یا خارش ملایمی ایجاد می‌کند و اغلب سطحی است. در مقابل، سینوس پیلونیدال در ناحیه پایین کمر و بین دو باسن شکل گرفته که بزرگ‌ تر و دردناک‌ تر بوده و ممکن است پر از چرک یا مایع باشد.

انواع کیست مویی

کیست مویی اغلب بدون هشدار قبلی ظاهر شده و میتواند زندگی روزمره را با درد و ناراحتی مختل کند. مراقبت به موقع و شناخت درست از انواع کیست مویی، نقش مهمی در پیشگیری از عوارض دارد. کیست پیلونیدال بسته به شرایط بالینی و نحوه بروز، انواع مختلفی دارند اعم از:

کیست مویی دنبالچه: کیست مویی دنبالچه دقیقا در ناحیه بالای شکاف بین دو باسن و روی استخوان دنبالچه (انتهای ستون فقرات) تشکیل میشود. کیست مویی دنبالچه شایع‌ ترین فرم سینوس پیلونیدال بوده که اغلب با درد، تورم، ترشح و التهاب در هنگام نشستن همراه است.

کیست مویی باسن: کیست مو در باسن در قسمت بالای شکاف بین دو باسن ایجاد شده جایی که موها به‌ راحتی در پوست فرو میروند. کیست مویی باسن معمولا با درد، تورم، ترشح چرک و ناراحتی هنگام نشستن همراه است.

کیست مویی مقعدی: محل ایجاد کیست مویی مقعدی در قسمت بالای شکاف بین دو باسن بوده جایی که موها به‌ راحتی در پوست فرو میروند. علائم کیست مویی مقعدی شامل درد و تورم نزدیک مقعد، ترشح چرک یا خون، قرمزی پوست، احساس فشار یا سوزش و گاهی تب و ناراحتی هنگام نشستن است.

کیست مویی واژن: کیست مویی واژن کیسه ای از مو، چربی یا سلول‌ های مرده پوست است که در ناحیه اطراف واژن یا روی لب‌ های تناسلی ایجاد میشود. علت کیست مویی در زنان بر اثر فرو رفتن مو در پوست یا تحریک ناشی از اصلاح، تعریق و اصطکاک بوده و ممکن است باعث درد، قرمزی، تورم یا ترشح چرک شود. کیست مویی واژن در موارد خفیف خود به‌ خود بهبود می یابد، اما اگر عفونی شود، نیاز به تخلیه یا درمان پزشکی دارد.

از علائم کیست مویی واژن میتوان به احساس درد و تورم در ناحیه پایین کمر یا اطراف واژن، قرمزی و التهاب پوست، ترشح چرک یا خون از محل کیست، احساس توده یا برجستگی زیر پوست و ناراحتی هنگام نشستن یا راه رفتن اشاره نمود. در صورت عفونت کیست مویی واژن، ممکن است تب و بوی ناخوشایند ترشحات نیز مشاهده شود.

کیست مویی کمر: محل قرار گیری کیست مویی کمر کمی بالاتر از دنبالچه و در خط میانی بین دو باسن بوده و درمان بسته به نوع بیماری میتواند با لیزر و تخلیه صورت گیرد.

كيست مويي زير بغل: محل قرارگیری کیست مویی زیر بغل در چین یا فرو رفتگی زیر بغل جایی که مو در آن رشد میکند، میباشد. کیست مویی زیر بغل در اثر برگشتن مو به داخل پوست یا التهاب فولیکول مو به وجود آمده و به‌ دلیل رطوبت و گرمای این ناحیه، احتمال عفونت و تشکیل آبسه نیز در آن بالاست.

کیست مویی حاد

هنگامی که سینوس مویی حاد ایجاد می شود، در ابتدا با علائم کمی چون قرمزی تورم یا فرورفتگی مواجه می شوید. در صورت بی توجهی به این عارضه، شما از علائم بیشتر و سخت تری رو به رو شده و نیازمند درمان پیشرفته تری خواهید بود.

برخی از علائم کیست مویی حاد:

• تب
• تورم و التهاب شدید
• ترشح چرک و خونابه از ناحیه
• درد خفیف یا شدید درناحیه کمر
• حفره حفره شدن پوست کمر

کیست پیلونیدال مزمن

کیست مویی مزمن نوعی از سینوس است که بیشتر افراد به آن دچار می شوند. در این نوع کیست، درد ناحیه کمر و محل کیست بیشتر و خروج چرک و ترشح از کیست کمتر است. اما گاهی پیش می آید که کیست ترکیده و مقداری چرک و خونابه از آن خارج شود. بدانید این به معنای درمان و بهبود کامل سینوس نیست و شما همچنان به معاینه پزشک نیاز دارید.

کیست مویی در زنان

کیست مویی در زنان و به خصوص در دوران بارداری از عارضه های نا شایع پوستی است که اغلب در بین خانمهای باردار دیده می شود. این عارضه که به دلیل تغییرات هورمونی بانوان ممکن است رخ دهد که علائمی مشابه با کیست معمولی عادی دارد. اما شایان به ذکر است که اگر بیماری پیشرفت کرده باشد به طوری که به عمل جراحی کیست مویی یا لیزر کیست مویی نیازمند باشد، درمان باید پس از زایمان و دوران نقاهت انجام شود.

ترکیدن کیست مویی

بسیاری از بیمارانی که به سینوس پیلونیدال مبتلا می شوند تصور می کنند با ترکیدن، یا ترکاندن کیست مویی باسن می توانند آن را درمان و از بین ببرند. اما نکته این است که فیستول مویی را نمی توان با این روش درمان کرد و ترکیدن آن تنها نشانه ها و خطرات بیماری را افزایش می دهد. افزایش عفونت، ایجاد بوی نامطبوع، گسترش یافتن عفونت تا مهره ها و ستون فقرات و آسیب رسانی جدی به آنها و احتمال بروز کمر درد از جمله خطرات ترکیدن سینوس مویی هستند.

تاریخچه پدید آمدن کیست مویی کمر

این بیماری از زمان جنگ جهانی دوم به بیماری رانندگان جیپ شناخته می شد. چرا که در آن زمان افراد ساعات طولانی در مسیرهای ناهموار رانندگی کرده و بالا پایین می رفتند. همین امر در دراز مدت سبب بروز کیست مویی کمر در آنها می شد. این بیماری بیماری شایع بسیار قدیمی می باشد که در ثورت عدم درمان خطرات جدی برای فرد به همراه می اورد.

چه کسانی به سینوس مویی مبتلا می شوند؟

همانطور که گفته شد، علاوه بر دیگر عواملی چون جنسیت، ممکن است کیست مویی بر اثر رفتارها و عادات غلط ما به وجود آیند. این رفتار ها خواسته یا ناخواسته افراد را به عارضه هایی چون این بیماری دچار می کنند.
بنابراین در برخی افراد این عارضه شایع تر است:

• آقایان
• افرادی که به واسطه شغلشان دائم نشسته اند.(رانندگان، کارمندان و…)
• چاقی و افراد دارای اضافه وزن
• افرادی که موهای زائد خود را از بین نمی برند.
• افرادی که بهداشت فردی خود را رعایت نمی کنند.

پیشگیری از بروز کیست مویی باسن

کیست مویی نیز مانند سایر بیماری ها بوده و با برخی راهکارهای پیشگیری می توان از بروز ان جلوگیری کرد. راه های پیشگیری از کیست مویی بسیار ساده می باشند که عبارت اند از:

• از بین بردن موهای زائد با روشهای مناسب که به وجود آمدن موی زیر پوستی را تشدید نمی کنند.
• متعادل نگه داشتن وزن خود و جلوگیری از اضافه وزن
• پرهیز از نشستنهای طولانی مدت و بدون تحرک
• استفاده از لباسهای نخی و آزاد
• رعایت نکات بهداشت فردی بخصوص در ناحیه مقعد
• انجام ورزش و تحرک حتی روزانه 20 دقیقه پیاده روی

عوارض کیست مویی

کیست مویی از دسته بیماری های عفونی می باشد که تنها با تخلیه یا لیزر درمان شده و به صورت خود به خود خوب نمی شود. بنابراین در صورت بی توجهی به علائم سینوس می تواند برای بیمارعوارضی را به همراه آورد که فعالیت های فرد را تحت تاثیر قرار دهد.

برخی از عوارض کیست مویی عبارت اند از:

• پخش شدن عفونت
• عفونت خون
• درد
• رشد کیست
• سرطان پوست
• امکان آسیب به نخاع در صورت گسترش عفونت (به دلیل قرار داشتن در ناحیه)

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

هنگامی که علائم ظاهری و درد ناشی از کیست را احساس کردید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. جراح عمومی یا پزشک گوارش با معاینه شما می تواند شدت بیماری را بررسی کرده و نوع درمان شما را مشخص نماید. البته انتخاب پزشک با تجربه و حرفه ای، تا حد زیادی در شیوه درمان شما موثر است چرا که اگر عفونت و کیست به صورت کامل از بدن فرد خارج نشود، ممکن است دوباره به حالت اولیه خود باز گردد.

مطالعه بیشتر: دکتر کیست مویی

بهترین روش درمان کیست مو

انتخاب شیوه درمان کیست مویی به هر روشی که باشد بسته به شرایط جسمانی بیمار و تشخیص پزشک صورت میگیرد. می توان گفت لیزر برای درمان کیست مویی یک روش بسیار کارامد و موثر می باشد که د رکمترین زمان عارضه را از بین می برد. در ادامه برخی از این شیوه های درمانی را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.

لیزر کیست مویی

لیزر همیشه بهترین روش درمانی در درمان هرگونه مشکل عارضه به حساب می آید. چرا که از پیشرفته ترین حالت درمانی استفاده کرده و از کمترین عارضه برخوردار است. در لیزر کیست مویی فرد پس از درمان، به راحتی می تواند کارهای روزانه خود را انجام دهد و درد و خونریزی ندارد.
همچنین در این روش عوارضی چون جای بخیه و جای زخم عمل وجود نداشته و به حالت اولیه خود باز می گردد.

مطالعه بیشتر: درمان کیست مویی با لیزر

روشهای درمان کیست مویی

اگر تنها یک جوش ساده باشد نیازی به درمان نیست اما کیست مویی که همیشه نیاز به درمان ریشه ای و تجویز شده توسط پزشک دارد. باید به بیمار توصیه شود که هر 2 تا 3 هفته یکبار با تراشیدن یا استفاده از یک ماده حذف مو، ناحیه را تمیز و بدون مو نگه دارد. کیست به هیچ عنوان خود به خود برطرف نمی شود. کیست های مویی پایدار و ملتهب که حاوی آبسه حاد پیلونیدال بوده نیاز به تخلیه با روشهای جراحی یا لیزر داشته و با روشهای خانگی درمان نمیشوند.

درمان برای کاهش التهاب و درد ضروری است. گاهی ممکن است حفره آبسه به طور کامل بریده شده تا لانه های مو و بقایای پوست از بین بروند. این میزان عود کیست مویی را به حدود 15 درصد کاهش می دهد.

بیماری سینوس پیلونیدال مداوم، پیچیده یا عود کننده باید با عمل کیست مویی درمان شود. در تمام روش ها، حفره ساییده شده و خراشیده می شود تا موها از بین بروند و بافت گرانولاسیون به طور غیر طبیعی بهبود یابد. چندین تکنیک برای بهبود و بسته شدن زخم موجود است. این شامل:

• پانسمان یا بخیه زدن زخم های باز بعد از تخلیه
• تشکیل آبسه (تشکیل کیسه)، که منجر به زخم کوچک‌ تر در مقایسه با زخم‌ هایی می‌ شود که برای دانه‌ بندی باز می‌ مانند.
• بستن با استفاده از فلپ های پوستی برای برش های گسترده.

عمل کیست مویی به روش باز

درمان کیست مویی با روش باز عمل جراحی بدان معنی است که بیمار یا بیهوش می شود یا به صورت بی حسی از کمر به پایین جراحی می شود. شکاف بیضی شکلی که حین عمل پزشک ایجاد می کند، پس از تخلیه کیست باز مانده و پانسمان می شود تا به صورت طبیعی و طی شدن زمان بهبود یابد.
این روش نیازمند مراقبتهای ویژه است تا هیچ گونه عفونت و مشکلی ایجاد نکند. البته بهبودی در این روش درمانی کمی با دشواری مواجهه است و از زمان بیشتری برخوردار است.

عمل کیست مویی کمر به روش بسته

در روش درمان عمل جراحی بسته که بیمار بیهوش می شود، پزشک معالج ناحیه کیست را به شکل بیضی برش داده کیست را خارج و سپس محل را بخیه می زند. این روش روند بهبود سریع تری را فراهم می آورد و دوران نقاهت بعد از عمل کیست مویی در آن کمتر است. همچنین احتمال ابتلا به عفونت به دلیل بسته بودن زخم کاهش می یابد. البته انتخاب بهترین نوع جراحی وابسته به شرایط بیمار می باشد.

طول درمان کیست پیلونیدال چقدر است؟

اگر نگران زمان و دوران نقاهت پس از عمل یا لیزر هستید، باید بدانید پس از به کار گیری روش لیزر شما می توانید به کارهای روزمره خود برسید و 1 روزه درمان شوید. اما در عمل جراحی باز یا بسته دوران بهبود ممکن است بین 3 الی 4 ماه به طول بیانجامد که در بهترین حالت و به دور از عفونت های پس از عمل می باشد.

سوالات متداول