عوارض بواسیر در بارداری+ علت و درمان هموروئید زنان

بواسیر از جمله بیماری های نشیمنگاهی بوده که در همه افراد به خصوص زنان باردار به چشم میخورد و نیازمند درمان است. در این مطلب سعی داریم با معرفی بیماری بواسیر در بارداری، علائم ها و علت هایی که سبب به وجود آمدن این بیماری می شود و همچنین راه های پیشگیری و درمان هموروئید در زنان باردار را به شما عزیزان معرفی نماییم. با کلینیک نشیمنگاه تا انتهای این مطلب همراه باشید.

بواسیر در بارداری چیست؟

بیماری بواسیر یا هموروئید یکی از دردناک ترین عوارض بارداری در زنان بوده که اکثرا در 3 ماه آخر بارداری و هنگام زایمان خانمها را به خود دچار می کند. اما متاسفانه برخی بانوان به علت شرم این مطلب را بازگو نمی کنند. باید بگوییم که این بیماری مقعدی یک عارضه رایج در بین زنان و به خصوص زمان بارداری است که به دلایل مختلفی می تواند ایجاد شود.
به طور کلی بواسیر از متورم شدن عروق درونی روده به وجود آمده که دارای دو نوع بواسیر خارجی و داخلی می باشد. همچنین این بیماری سبب بروز علائم دردناکی چون خونریزی، درد، سوزش و خارش می شود و برای خانمهای باردار می تواند طاقت فرسا باشد.

در اکثر خانم‌ های باردار، بواسیر بعد از زایمان تا حد زیادی کم شده یا برطرف می‌ شود. اما اگر یبوست ادامه‌ دار باشد یا زایمان سخت بوده باشد، ممکن است هموروئید در بارداری باقی مانده و نیاز به درمان جدی‌ تر پیدا کند.

Pregnancy and vaginal delivery predisposes women to develop hemorrhoids because of hormonal changes and increased intra-abdominal pressure. It has been estimated that 25% to 35% of pregnant women are affected by this condition.In certain populations, up to 85% of pregnancies are affected by hemorrhoids in the third trimester

بارداری و زایمان طبیعی زنان را به ابتلا به بواسیر مستعد می‌ کند، زیرا تغییرات هورمونی و افزایش فشار داخل شکمی نقش دارند. تخمین زده شده که 25 تا 35 درصد زنان باردار به این مشکل دچار می‌ شوند. در برخی جمعیت‌ ها، تا 85 درصد بارداری‌ ها در سه‌ ماهه سوم با بواسیر همراه هستند.

برگرفته شده از: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2278306/

علائم هموروئید در بارداری

بیماری بواسیر دارای علائم متعددی است که می تواند زنان باردار را تحت تاثیر خود قرار دهد. علائم هموروئید در بارداری شبیه علائم بواسیر در افراد دیگر مانند درد، سوزش، خارش، احساس برجستگی و گاهی خون‌ ریزی هنگام دفع میباشد. تفاوتی که در علائم بواسیر در بارداری وجود دارد، این است که در بارداری به‌ علت فشار رحم روی رگ‌ ها و یبوست شایع در این دوران، علائم هموروئید در بارداری به طور معمول شدیدتر و آزاردهنده‌ تر خواهد بود که حتی ممکن است در سه‌ ماهه سوم یا بعد از زایمان بیشترین شدت را داشته باشند.
برخی از علائم بواسیر در بارداری عبارت اند از:

• خارش مقعد
• درد
• مشاهده خون در مدفوع
• درد شدید هنگام اجابت مزاج
• خونریزی از مقعد
• اختلال در فعالیتهای روزانه (نشستن)
• احساس داغی در مقعد
• تورم دهانه مقعد
• خروج التهاب یا ترشح

علت ابتلا به بواسیر در بارداری چیست؟

رشد رحم در طی دوران بارداری باعث ایجاد فشار در اندام تحتانی شده که برگشت خون را از نیمه ی تحتانی بدن کند می سازد. این عامل سبب متورم شدن عروق و در نتیجه ایجاد هموروئید در بارداری می گردد. البته این بیماری می تواند ناشی از دیگر علتها باشد و بانوان باردار را دچار این بیماری کند. تفاوت علت هموروئید در زنان مخصوصا در دوران بارداری نسبت به آقایان اینجاست که در بارداری چند عامل مهم به علت هموروئید در زنان اضافه می‌ شود. رحم بزرگ‌ شده روی رگ‌ های لگن و مقعد فشار می‌ آورد، هورمون‌ ها مانند پروژسترون دیواره رگ‌ ها را شل‌ تر می‌ کنند و یبوست در بارداری که شایع‌ ترین عامل خواهد بود. به همین دلیل، حتی بدون زور زدن شدید هم احتمال بواسیر در بارداری بیشتر از افراد غیر باردار است.
برخی از علتهای بروز بواسیر در بارداری عبارت اند از:

• یبوست در بارداری
• تغییرات هورمونی
• اضافه وزن
• رشد جنین و اشغال کردن فضای شکم
• بی تحرکی
• شل شدگی عروق وریدی با افزایش هورمون پروژسترون
• کاهش سرعت حرکت روده
• اسهال در بارداری

یکی از بهترین تمرین هایی که می تواند موجب جلوگیری از بواسیر در بارداری شود، انجام ورزش کگل برای بواسیر است که سبب کاهش فشار به لگن در دوران بارداری خواهد شد.

آیا بواسیر در بارداری خطرناک است؟

به طور کلی بواسیر بیماری خطرناکی نبوده و قابل پیشگیری و درمان است. اما از آنجایی که این بیماری در برخی موارد از جمله بواسیر خونی که همراه با خونریزی است، می تواند سبب بروز کم خونی شده و از این جهت مشکلاتی برای فرد بخصوص زنان بارداری فراهم نماید.
همچنین بی توجه به درمان این بیماری درمان آن را سخت تر کرده و علائم آن را نیز افزایش می دهد.

بنابراین، بواسیر در بارداری خطرناک نیست و بیشتر یک مشکل آزار دهنده و دردناک است تا یک بیماری جدی. از شدت هموروئید در بارداری اغلب بعد از زایمان، با برطرف شدن فشار رحم و بهتر شدن یبوست، کم شده یا حتی تا حد زیادی از بین می‌ رود.

با این‌ حال، اگر خون‌ ریزی زیاد شود، درد ناگهانی و شدید همراه با ورم سفت ایجاد شود، یا همراه با علائمی مثل ضعف شدید، سرگیجه، تب یا تغییرات غیرعادی در روده باشد، حتما می بایست توسط دکتر بواسیر بررسی شده تا مطمئن شوند مشکل دیگری مانند شقاق، عفونت یا بیماری‌ های روده وجود ندارد. در مجموع بواسیر در بارداری برای جنین خطری ایجاد نمی‌ کند. اما برای راحتی و سلامت مادر بهتر است مدیریت و درمان آن جدی گرفته شود.

راه های پیشگیری از بواسیر در بارداری

خوشبختانه بواسیر از دسته بیماری هایی است که با به کارگیری راه های ساده ای قابل پیشگیری و کنترل خواهد بود مخصوصا در دوران بارداری. پیشگیری از بواسیر در بارداری بسیار مهم است. زیرا راهکارهای ارائه شده می‌ تواند شدت علائم را به‌ طور قابل‌ توجهی کم کرده یا حتی از بروز آن جلوگیری کند. اگر از ابتدای بارداری روی عادات روده‌ ای، تغذیه، نحوه نشستن و دفع توجه شود، احتمال بروز بواسیر یا عود آن در بسیاری از خانم‌ ها به میزان زیادی کاهش یافته و در افرادی هم که مستعد هستند، معمولا علائم خفیف‌ تر و راحت‌ تر قابل کنترل خواهد بود.

البته هیچ روشی صددرصد تضمینی نیست، زیرا خود بارداری به‌ تنهایی فشار اضافی روی رگ‌ ها وارد می‌ کند. اما رعایت نکات پیشگیرانه می‌ تواند تا حد زیادی از درد بواسیر در بارداری، خون‌ ریزی و ناراحتی‌ های شدید جلوگیری نموده که نیاز به درمان‌ های تهاجمی بعد از زایمان را کاهش میدهد.
برخی از از راه های پیشگیری از بواسیر بارداری عبارتند از:

• نوشیدن آب به مقدار کافی (8 الی 10 لیوان در روز)
• مصرف سبزیجات و میوه ها و استفاده کافی از فیبر
• متعادل نگه داشتن وزن
• رعایت و داشتن یک رژِم غذایی مناسب
• افزایش تحرک و پیاده روی
• استفاده از توالت فرنگی به منظور کاهش فشار
• انجام دادن ورزش کگل که موجب گردش خون شده و بدن را برای زایمان آماده می کند
• عدم زور زدن هنگام اجابت مزاج
• تاخیر نینداختن اجابت مزاج
• استفاده از حمام نشیمنگاهی یا سیتز بث به منظور به جریان انداختن انتقال خون
• پرهیز از نشستن های طولانی مدت
• استفاده از دستمال های نرم و بدون بو
• پرهیز از مصرف فست فود، نوشابه و مواد خوراکی که سبب یبوست می شوند

عکس بواسیر در بارداری

با توجه به اینکه بیماری بواسیر با دیگر بیماری های نشیمنگاهی شباهت دارد، در ادامه ما عکس بواسیر در بارداری را به اشتراک گذاشته ایم تا در صورت تشخیص سریعا به درمان آن اقدام کنید؛

تصویری که مشاهده می کنید، عکس بواسیر در بارداری می باشد که به شدت حاد بودن خود رسیده و نیازمند لیزر هموروئید است. همچنین می توانید دیگر نمونه های بواسیر را در صفحه عکس بواسیر و هموروئید مشاهده نمایید.

درمان بواسیر در بارداری

درمان بواسیر در بارداری بیشتر بر این پایه است که علائم آرام گیرد، یبوست با مصرف غذاهای مفید برای بواسیر در طب سنتی کنترل شود و تا حد ممکن از داروها و روش‌ های تهاجمی مانند عمل بواسیر پرهیز شود تا هم حال مادر بهتر شود و هم به جنین آسیبی نرسد.

در قدم اول از درمان بواسیر در بارداری، همیشه روی اصلاح سبک زندگی و تغذیه تمرکز می‌ شود. یعنی مصرف زیاد مایعات، میوه و سبزیجات پرفیبر، پرهیز از زور زدن و نشستن طولانی در توالت. این کارها هم احتمال ایجاد یبوست و فشار روی رگ‌ های مقعد را کاهش می‌ دهد که در بسیاری از خانم‌ های باردار، همین اصلاحات ساده باعث شده تا درد، سوزش و خون‌ ریزی به‌ طور محسوسی از بین بروند.

در مرحله بعد، اگر علائم هنوز آزاردهنده باشد، پزشک می‌ تواند از پمادها و شیاف‌ های موضعی مخصوص بارداری مانند پمادهای حاوی بی‌ حس‌ کننده موضعی ملایم یا ترکیب‌ های ضدالتهاب خفیف که برای دوران بارداری مجازند، استفاده نماید. زیرا جذب این داروها از پوست و مخاط مقعد بسیار کم بوده و هنگامی که طبق دستور پزشک استفاده شوند، برای جنین خطری نداشته و در عین حال می‌ توانند درد و سوزش را به‌ خوبی تسکین دهند. گاهی هم از ملین‌ های امن در بارداری مانند بعضی شربت‌ های فیبردار یا نرم‌ کننده‌ های مدفوع استفاده شده تا دفع راحت‌ تر و بدون زور زدن انجام شود.

روش‌ هایی مانند لیزر و جراحی هموروئید در بارداری فقط در موارد خیلی شدید مطرح می‌شوند و در حالت عادی، سعی بر این است که استفاده از این روش ها را برای درمان بواسیر در بارداری به بعد از زایمان موکول کنند. زیرا، هرچند ممکن است با احتیاط انجام شوند، ولی نسبت به روش‌ های ساده‌ تر، تهاجمی‌ تر بوده که نیاز به دارو، بی‌ حسی و تحمل استرس عمل دارند.

لیزر هموروئید در بارداری

با توجه به اینکه بواسیر در زنان و دوران بارداری دردناک تر بوده که در سه ماه دوم و بعد از زایمان سریعا رشد میکند، می بایست با توجه به نوع و شدت این بیماری برای درمان بواسیر در بارداری اقدام شود.
یکی از آسان ترین و موثر ترین راهکارهای درمان بواسیر در زنان باردار از نوع شدید این بیماری، لیزر هموروئید در بارداری است. از آنجایی که خانمهای باردار در ماه های آخر بارداری خود دچار سنگین وزنی و دیگر سختی های بارداری میشوند، لیزر یکی از بهترین راههای پیشنهادی برای درمان بواسیر در بارداری به شمار می رود.

لیزر هموروئید در بارداری بدین ترتیب است که پزشک با دستگاه مخصوص، انرژی لیزر را روی بافت بواسیر می‌ تاباند تا رگ‌ های درگیر بسته شده و بافت اضافی هموروئید بریده یا خشک شود که به‌ تدریج باعث جمع شدن آن خواهد شد. لیزر هموروئید دربارداری با بی‌ حسی موضعی صورت گرفته و نیاز به ایجاد برش بزرگ جراحی نخواهد داشت. از نظر تکنیکی، لیزر هموروئید در بارداری تقریبا شبیه افراد معمولی است. اما در دوران بارداری تصمیم برای انجام آن و زمان‌ بندی عمل بسیار محتاطانه‌ تر خواهد بود. زیرا بدن زن باردار پرخون‌ تر و حساس‌ تر بوده و از طرفی، در بسیاری از موارد هموروئید بارداری بعد از زایمان خود به‌ خود بهبود می یابد. به همین دلیل فقط در موارد بسیار شدید، ترومبوزه و مقاوم به درمان ساده، لیزر هموروئید در بارداری در موارد محدود مطرح می‌ شود.
از مزایای درمان هموروئید در بارداری با لیزر می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• بدون درد و خونریزی انجام می شود
• نیازی به بستری شدن ندارد
• بدون بیهوشی و تحت بی حسی انجام می شود
• در یک جلسه درمان نتیجه قطعی را به همراه می آورد
• هزینه آن نسبت به دیگر شیوه های درمان کمتر است
• دوره نقاهت بسیار کوتاهی دارد

بیشتر بخوانید: هزینه درمان بواسیر با لیزر چقدر است؟

درمان خانگی بواسیر در بارداری

روش های درمان خانگی بواسیر در بارداری تنها به منظور رفع علائم این بیماری کاربرد داشته و به هیچ عنوان درمان دائمی محسوب نمیشوند. هنگامی که بواسیر به درجه حاد می رسد درمان تنها به یکی از روشهای درمانی پزشکی از جمله درمان بواسیر با لیزر امکان پذیر بوده و نتیجه قطعی به دنبال دارد.
اما با این حال هنگامی که دسترسی به پزشک مشکل است برخی از راه های درمانی زیر می توانند برای مدتی علائم شما را کاهش دهند. اما فراموش نکنید که مراجعه به پزشک متخصص یا دکتر بواسیر و انتخاب شیوه درمانی مناسب در اولویت قرار دارد.

برخی از راهای درمان خانگی بواسیر عبارتند از:

• استفاده از یخ به منظور کاهش جریان خون و کاهش درد
• استفاده از حمام نشیمنگاهی
• استفاده از دارو و پماد برای بواسیر (با دستور پزشک)
• مقدار زیادی آب بنوش
• قرار دادن چای کیسه ای خنک شده بر روی ناحیه متورم
• استعمال روغن نارگیل جهت مرطوب کردن پوست و بهبود التهاب آن
• از ورزش کگل کمک بگیرید
• سبزیجات و میوه ها را وارد رژیم غذایی خود کنید
• از وازلین برای درمان بواسیر نیز کمک بگیرید

بیشتر بخوانید: بواسیر در کودکان

پماد برای بواسیر در بارداری

استفاده از پماد تجویز شده توسط پزشک به‌ طور مستقیم باعث کاهش درد بواسیر در بارداری خواهد شد. زیرا با بی‌ حس کردن موضعی، کاهش التهاب و تسکین خارش، فشار ناشی از تورم رگ‌ ها کمتر حس می‌ شود. در نتیجه، مادر می‌ تواند دفع راحت‌ تر و بدون زور زدن داشته باشد. همچنین، احساس ناراحتی و درد هنگام نشستن یا فعالیت‌ های روزمره با استفاده از پماد برای بواسیر در بارداری به طور چشمگیری کاهش می‌ یابد. وقتی پماد برای بواسیر در بارداری همراه با اصلاح یبوست و حمام نشیمن استفاده شود، اثر تسکینی آن بیشتر شده و عملا شدت علائم بواسیر در بارداری را بدون اینکه خطری برای جنین ایجاد کند، قابل کنترل میسازد.

پماد آنتی هموروئید در بارداری جهت درمان علائم بواسیر کاربرد دارد. هنگامی که درد بواسیر در بارداری ایجاد شده و سوزش یا خارش وجود دارد، پماد آنتی هموروئید در بارداری با بی‌ حس نمودن موضعی و کاهش التهاب، درد و ناراحتی را تسکین داده و به مادر کمک می‌ کند تا دفع راحت‌ تر و کم‌ فشارتری داشته باشد.

استفاده از پماد آنتی هموروئید در بارداری معمولا بی‌ خطر بوده و می‌ تواند به‌ طور موثر درد، سوزش و خارش ناشی از بواسیر در بارداری را کاهش دهد، اما مانند هر داروی موضعی دیگر ممکن است برخی عوارض جزئی بوجود آورد. از شایع‌ ترین عوارض استفاده از پماد آنتی هموروئید در بارداری ایجاد تحریک یا خارش مختصر در محل استفاده و گاهی قرمزی یا تورم جزئی پوست است.

واکنش آلرژیک شدید به عنوان عوارض استفاده از پماد آنتی هموروئید در بارداری نادر است، اما در صورت بروز کهیر یا التهاب شدید، باید مصرف قطع شود. جذب سیستمیک داروها در پماد آنتی هموروئید در بارداری بسیار کم بوده و خطری برای جنین ندارد. اما مصرف طولانی‌ مدت یا خودسرانه ممکن است ریسک‌ وارد شدن آسیب به جنین را افزایش دهد. همچنین در صورت استفاده مکرر بدون رعایت بهداشت، احتمال عفونت سطحی یا تشدید التهاب وجود دارد. برای کاهش عوارض استفاده از پماد آنتی هموروئید در بارداری، توصیه می‌ شود پماد فقط طبق دستور پزشک، به مدت محدود و همراه با اصلاح سبک زندگی، افزایش مصرف فیبر و مایعات و حمام نشیمن استفاده شود تا اثر تسکینی بهتر و ایمنی بیشتری برای مادر و جنین داشته باشد.

شیاف آنتی هموروئید در بارداری

در کنار پماد، شیاف آنتی هموروئید نیز برای کاهش درد بواسیر در بارداری به خصوص نوع داخلی آن بسیار کاربرد دارد. شیاف آنتی هموروئید در بارداری عمدتا برای درمان علائم بواسیر داخلی کاربرد دارد، در حالی که پماد بیشتر روی بواسیر خارجی یا سطح پوست عمل می‌ کند. شیاف آنتی هموروئید در بارداری با قرارگیری داخل کانال مقعد، دارو را به ناحیه داخلی رسانده و باعث کاهش التهاب، درد و خون‌ ریزی داخلی میگردد. جذب شیاف آنتی هموروئید در بارداری بسیار ناچیز بوده و وقتی طبق دستور پزشک استفاده شود، خطری برای جنین نخواهد داشت.

عوارض مصرف شیاف آنتی هموروئید در بارداری محلی و خفیف است. مانند احساس فشار یا ناراحتی هنگام قرارگیری، سوزش مختصر یا تحریک مخاط داخلی مقعد. واکنش آلرژیک جدی نادر است، اما مصرف طولانی‌ مدت یا بدون نظارت پزشک می‌ تواند این ریسک را کمی افزایش دهد. بنابراین شیاف به‌ویژه برای بواسیر داخلی در بارداری موثر و امن در نظر گرفته شده و تفاوت اصلی آن با پماد برای بواسیر در بارداری، محل اثر و نوع بواسیر هدف است.

سخن پایانی درباره بواسیر در بارداری

در پایان میتوان گفت بواسیر در بارداری یک مشکل شایع و اغلب موقت بوده که به دلیل فشار رحم، تغییرات هورمونی و یبوست شایع در این دوران ایجاد می‌ شود. هرچند ناراحت‌ کننده و گاهی دردناک است، اما معمولا خطر جدی برای مادر یا جنین نداشته و بسیاری از موارد هموروئید در بارداری بعد از زایمان بهبود می‌ یابند.

رعایت تغذیه پرفیبر، مصرف کافی مایعات، جلوگیری از یبوست، حمام نشیمن و استفاده از داروهای موضعی مجاز می‌ تواند علائم و درد بواسیر در بارداری را به‌ طور موثری کاهش دهد و از شدت بروز هموروئید در بارداری جلوگیری کند. در موارد شدید یا مقاوم به درمان محافظه‌ کارانه، پزشک می‌ تواند مداخله محدود انجام دهد، اما در بیشتر بانوان باردار کنترل علائم با روش‌ های ساده و بی‌ خطر امکان‌ پذیر بوده که نگرانی جدی ایجاد نخواهد کرد.

سوالات متداول درباره بواسیر در بارداری