یبوست یک بیماری گوارشی است که در اثر اختلات هضم و جذب، موروثی بودن،مصرف دارو یا وجود یک بیماری جدی به وجود می آید. در این مطلب با معرفی این بیماری، علتهای پدید آورنده و بررسی علائم آن و برخی راههای پیشگیری از یبوست را بررسی و بهترین راه درمان یبوست را معرفی خواهیم نمود. می دانیم که طولانی شدن عارضه یبوست می تواند موجب بروز انواع بیماری های مقعدی و گوارشی شود. با ما در کلینیک نشیمنگاه همراه باشید تا همه جوانب این بیماری را بررسی کنیم.
یبوست چیست؟
یبوست از دسته بیماری های گوارشی می باشد که بیمار در آن از حالت سفت بودن مدفوع رنج می برد. به طور کلی افرادی که کمتر از 3 بار در هفته اجابت مزاج دارند، حرکات روده ای سخت و کمی دارند که این عارضه یبوست به شمار می رود.
پس این عارضه به دو معنی حرکات کم شکمی و سفت بودن مدفوع تلقی می شود. یبوست دارای دو نوع حاد و مزمن است که نوع حاد آن طی 1 الی 2 هفته قابل درمان است اما نوع مزمن آن تا 3 ماه همراه فرد خواهد بود. عدم درمان یبوست موجب بروز مشکلات جدی از جمله بیماری های مقعدی و گوارشی می شود که گاهی به راحتی نمیتوان آن را درمان نمود.
این بیماری در همه افراد در هر سن و سالی پدید آمده و می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.
علت یبوست
پدید آمدن بیماری یبوست می تواند ناشی از عوامل متعددی باشد. وجود بیماریهای زمینه ای، تغذیه، عوامل محیطی از اصلی ترین عوامل این بیماری به شمار می روند. برای مثال افرادی که مقدار کمی آب می نوشند یا از سبزیجات و میوه ها در رژیم غذایی خود استفاده نمی کنند همیشه دچار عارضه یبوست می شوند.
برخی از عوامل موثر در به وجود آمدن و علت یبوست در زنان و مردان عبارت اند از:
- رژیم غذایی نامناسب
- بی تحرکی
- عدم نوشیدن آب
- استرس و اضطراب
- سندروم روده تحریک پذیر
- برهم خوردن تعادل هورمونهای بدن
- مصرف دارویی خاص که سبب این عارضه می شود
- تنگی روده
- عوارض ناشی از عمل جراحی و بیهوشی
- تنگی مقعد
- عدم مصرف میوه ها و سبزیجات که فیبر مورد نیاز بدن را تامین می کنند
- سرطان های مقعد، روده یا رکتوم
- مصرف مشروبات الکلی و دخانیات
- بارداری
- کم کاری غده تیروئید
- تغییرات محیطی مانند سفر
علائم یبوست
یبوست نیز مانند همه بیماری های دیگر دارای علائم شدید است. افرادی که دچار بیماری یبوست هستند، علائمی را تجربه خواهند کرد که تا حدود زیادی دردناک است. هرچه یبوست مزمن تر باشد علائم نیز دردناک تر بوده و بیمار را با سختی بیشتری رو به رو میکند.
برخی از علائم یبوست عبارت اند از:
- مدفوع بسیار سفت و خشک
- اجابت مزاج کمتر از 3 بار در هفته
- احساس درد و ناراحتی در ناحیه شکم
- مدفوع گلوله گلوله و ریز
- در مواردی خروج ترشح مقعدی
- فشار و زور زدن هنگام دفع مدفوع (زیرا مدفوع به حالت عادی خارج نمی شود)
- بوی بد دهان و تنفس بد بو
- ناراحتی های معده
- احساس نفخ و باد در شکم
- کاهش اشتها
- نفخ شکم
- درد معده
- حالت تهوع
- درد، سوزش یا خونریزی مقعدی پس از اجابت مزاج
عوارض یبوست
این سوال ذهن برخی از بیماران را فرا میگیرد که یبوست تا چند روز طبیعی است؟ یبوست به طور کلی بیماری خطرناکی نیست و برخی از افراد به طور ارثی به آن مبتلا هستند. اما می تواند سبب بروز بیماری های دیگری چون بیماری های نشیمنگاهی از جمله زخم مقعدی یا دیگر بیماری های گوارشی شود. برای مثال خونریزی های مقعدی که پس از اجابت مزاج رخ می دهد می تواند سبب کم خونی شده و فرد را با مشکل جدی همراه کند. بنابراین درمان یبوست یک امر مهم است که باید جدی تلقی شود چرا که ممکن است در طولانی مدت به دلیل وارد کردن فشار سبب گرفتگی یا اسپاسم مقعد شود. همچنین این بیماری می توانند بواسیر یا هموروئید و یا شقاق را به همراه بیاورد.
همچنین میزان کم حرکات روده ای ناشی از یبوست می تواند سبب انسداد روده شده و فرد را نیازمند انجام جراحی نماید. البته باید بدانید در برخی موارد خود بیماری انسداد سبب یبوست می شود که نیاز به درمان اساسی دارد. البته این نکته را نیز بدانید که یبوست در دراز مدت ممکن است است با گشادی مقعد همراه بوده و ممکن است آسیب جدی به عضلات این ناحیه وارد کند.
شقاق
شقاق از عوارض شایعی است که یبوست شدید به همراه می آورد. این بیماری به معنای چاک خوردگی، شکاف و زخم در قسمت انتهایی روده و مقعد است که می تواند درد، سوزش، خارش و خونریزی شدید را به همراه آورد. چنانچه مدت زمانی که فرد به یبوست دچار است طولانی شود، سبب به وجود آوردن شقاق مزمن شده و شکاف های عمیقی در ناحیه نشیمنگاهی به وجود آورد.
بواسیر یا هموروئید
بواسیر یا هموروئید از دیگر عوارض یبوست است که بیماری بسیار دردناکی می باشد. این بیماری ناشی از فشار و زوری که مدفوع هنگام عبور به دیواره روده وارد می کند پدید می آید. بواسیر به بیرون زدن رگ های متورم و و خونی از مقعد تلقی می شود که بسیار دردناک بوده و می تواند سبب مختل کردن فعالیت های روزانه فرد شود. بی توجهی و عدم درمان هموروئید موجب حاد و متورم تر شدن عارضه شده و ممکن است فعالیت های بسیار آسانی چون راه رفتن یا نشستن را نیز دشوار سازد.
مطالعه بیشتر: بواسیر چیست؟
بیرون زدگی مقعدی دراثر یبوست
افتادگی رکتوم یا بیرون زدگی مقعدی در اکثر اوقات با بیماری بواسیر اشتباه گرفته می شود. اما باید بدانید بواسیر، رگ های ملتهب و خونی است که از روده بیرون می زنند. اما افتادگی رکتوم، به جا به جایی دهانه مقعد گفته می شود که گاهی به داخل و گاهی به خارج جا به جا می گردد و عوارضی چون بی اختیاری مدفوع و گاز معده را به همراه دارد.
خون در مدفوع
مشاهده خون در مدفوع یکی از عوارضی است که بیماران ابتلا به یبوست آن را پیا پی مشاهده میکنند. یکی از دلایلی که موجب مشاهده خون در مدفوع می شود، سفت بودن مدفوع و خراش دادن دیواره مقعد هنگام خروج از آن است که سبب بروز این عارضه می گردد.
چه افرادی در خطر ابتلا به یبوست هستند؟
ابتلا به یبوست در همه افراد از جمله کودکان و بزرگسالان یکسان می باشد. اما میزان ابتلا به این بیماری در برخی از افراد بسیار شایع تر بوده و می تواند آنها را بیشتر در معرض این بیماری قرار دهد.
برخی افراد در معرض خطر شامل افراد زیر می شوند:
- خانمهای باردار
- افرادی که از غذاهای فست فودی و آماده مصرف می کنند
- کودکان و نوزادان
- افرادی که به مقدار کافی آب نمی نوشند
- افراد بی تحرک یا کم تحرک
- افرادی که از سبزیجات و میوه ها که حاوی فیبر کافی است، در رژیم غذایی خود استفاده نمی کنند
- کهولت سن و افراد پیر
- افرادی که از برخی دارو های خاص استفاده می کنند
بیشتر بخوانید: یبوست در بارداری
راه های پیشگیری
پیشگیری از ابتلا به یبوست بسیار ساده بوده و درصورتیکه بیماری در اثر عوامل جدی نباشد، با چندین فعالیت ساده میتوان آن را کنترل نمود. افراد می توانند با رعایت برخی نکات بسیار ساده از بروز یبوست پیشگیری نموده و یا حتی آن را کنترل کنند.
برخی از راهکار های پیشگیری از یبوست عبارت اند از:
- سبزیجات و انواع میوه ها به رژیم غذایی خود اضافه نمایید
- از غلاتی چون برنج، گندم و جو دو سر استفاده نمایید
- از مصرف حبوبات غافل نشوید
- آب کافی بنوشید ( 8 الی 10 لیوان در روز)
- ورزش کنید و فعالیت بدنی داشته باشید
- از خوردن غذاهای سرخ شده خودداری نمایید
- الکل و دخانیات را کنار بگذارید
- در مصرف کافئین تعادل را رعایت نمایید
چه زمانی یبوست خطرناک است؟
زمان بندی اجابت هر شخص با توجه به فعالیت و تغذیه او متفاوت است. میانگین طبیعی اجابت مزاج در هر فرد از روی دوبار تا هفته ای 3بار طبیعی بوده و می تواند سالم بودن دستگاه گوارش را نشان دهد. اما چه زمانی یبوست خطرناک است؟ زمانی که بدن از چرخه طبیعی خود خارج و دفعات اجابت مزاج او کم شود، نشان دهنده ابتلا به یبوست و زنگ خطر می باشد. بیمار می بایست در زمان مشاهده علائمی چون خونریزی مقعدی، احساس درد یا تورم در ناحیه مقعد یا رکتوم، دل درد یا احساس تهوع سریعا به متخصص مراجعه کند. بنابر موارد ذکر شده درباره عوارض و مشکلاتی که افراد مبتلا به یبوست تجربه می کنند، بهتر است هرچه سریعتر عارضه را درمان نمایید.
درمان یبوست شدید
چنانچه یبوست شدید، ناشی از بیماری دیگری نباشد، با رعایت برخی نکات و یا تغییرات عادات روزانه و فعالیت ها قابل درمان خواهد بود. برای مثال شما می توانید به مدت 1 هفته از روشهای درمان خانگی یبوست کمک بگیرید، اما در صورتی که علائم بهبودی را مشاهده نکردید، بهترین راه، مراجعه به پزشک و به کارگیری روشهای پزشکی برای درمان یبوست است. گاهی عارضه بسیار جدی تر بوده و ناشی از یک بیماری گوارشی می باشد بنابراین بهتر است در این هنگام به پزشک مراجعه نموده تا بیماری را به طور کامل و دقیق بررسی نماید.
درمان خانگی یبوست
برای درمان یبوست چه بخوریم؟ برای درمان یبوست میتوانید انواع خوراکی و ملین های طبیعی را استفاده کرده تا یبوست را به طور کلی درمان کنید. شما با تغییر شیوه زندگی خود و ترک عادات توانایی درمان یبوست و پاکسازی روده را خواهید داشت. اما این به منظور آن نیست که علت اصلی آن را بررسی نکنید، بنابراین در ابتدا بهتر است با پزشک مشورت نمایید.
برخی از راه های درمان خانگی یبوست عبارت اند از:
- از غذاهای آبکی چون سوپ، آب عدس، شیر برنج و فرنی کمک بگیرید
- اگر حجم مدفوع خیلی کم است، از انواع سبزیجات استفاده کنید
- سبوس جو، گندم را از برنامه غذایی حذف نکنید
- مصرف پروبیوتیک در وعده های غذایی
- خوردن انجیر خشک، آلو، زیتون و آلوئه ورا می توانند سبب رفع یبوست شوند
- از عرقیاتی چون کاسنی و گشنیز کمک بگیرید
- استفاده از حمام سیتز
- نوشیدن شربت خاکشیر به طور مداوم را فراموش نکنید چرا که سبب ملایم کردن مدفوع می شود
- تنظیم ساعت خواب، برنامه غذایی و یک برنامه روزانه معین؛ تا بدن به یک نظم عادت کند
این نکته را به خاطر داشته باشید که درمان یبوست با وازلین امکان پذیر نمی باشد. چراکه برخی افراد با تصور درمان یبوست با وازلین اقدام به استعمال این ماده به دهانه مقعد می کنند. اما باید بدانید یبوست در اثر اختلالات گوارشی به وجود امده و استعمال وازلین تنها موجب ملایم شدن پوست ناحیه می گردد و قابلیت درمانی برای این بیماری ندارد.
بیشتر بخوانید: چه غذاهایی برای بواسیر خوب است؟
درمان یبوست با دارو
درمان یبوست با دارو تقریبا به چند دسته از قرص ها یا شربت ها تقسیم بندی می شود. ملین ها، فیبرها و اسموتیک ها.
- ملین ها: روان کننده ها و نرم کننده های مدفوع که شامل شربت های یبوست و قرص های Correctol و senokot می باشند. ملین هایی نظیر شربت انجیر از دسته شربت های درمان فوری یبوست هستند.
- اسموتیک ها: این دسته از دارو ها سبب حرکت آب درون روده شده و می تواند در حرکت مدفوع موثر باشد. Sorbitol و miralax
- فیبر ها: فیبر ها اصلی ترین روان کننده های مدفوع بوده که می تواند در درمان یبوست به بیمار کمک کند. اگر چه مصرف فیبرل به طور طبیعی از مواد غذایی بهتر است، اما برخی دارو ها از جمله fibercon و citrucel موثر هستند.
اگر یبوست درمان نشود؟
همانطور که دانستیم، یبوست عارضه ای بسیار ناخوشایند و دردناک در کنار عوارضهای ذکر شده می باشد. عدم درمان یبوست در زمان مشاهده علائم، خطر ابتلا به انواع بیماری های گوارشی و مقعدی می شود. برخی از اصلی ترین عوارض درمان نکردن یبوست را در ادامه خواهیم داشت:
- بی اشتهایی شدید
- بیماری های مقعدی از جمله شقاق و بواسیر
- مشکلات گوارشی
- ریزش مو
- بروز جوشهای پوستی
- بی اختیاری مدفوع در اثر اسیب به رکتوم
- خونریزی از مقعد و التهاب
- پرخاشگری و احساس ناخوشایند
52 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
سلام اقای دکتر خسته نباشید من چد وقتی میشه نتونستم درست مدفوع کنم خیلی سخت و دردناک شده اجابت مزاج برام میخواستم بدونم راه درمان یبوست چیه خسته شدم دیگه
سلام دوست عزیز درمان یبوست در مراحل ابتدایی با روشهای خانگی چون استفاده از غذا و خوراکی های حاوی فیبر امکان پذیر می باشد. اما در صورت عدم درمان می بایست هب متخصص تغذیه و گوارش مراجعه کنید.
حدودا دو هفته میشه که یبوست شدید گرفتم متاسفانه و نمیتونم به راحتی دستشویی کنم خیلی هم میترسم که همین بلای جونم بشه بواسیر بگیرم چون دمه مقعدم تورم داره
سلام؛
بهتر است هرچه سریعتر نسبت به درمان عارضه اقدام نموده و از فیبر و ملین ها استفاده کنید.
سلام من یه مدت طولانیه که یبوست میشم و احساس میکنم یه چیزی از داخل بیرون زده این چی هست بواسیره؟
سلام ممکن است توده بواسیر از نوع داخلی باشدکه در اثر فشار ناشی از یبوست به وجود می اید.
سلام دوست عزیز ممکن است دچار توده بواسیر داخلی شده باشدید که در اثر فشار ناشی از یبوست به بیرون می زند.
دکتر من چند روزی که مسافرت بودم همش یبوست داشتم و الان 3روزه که برگشتم خونه ولی باز هم دستشویی نکردم برای درمان یبوست چیکار کنم؟
سلام دوست عزیز حتما استفاده از فیبر و سبریجات را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
سلام من خیلی یبوست دارم یعنی شما هر کاری بگید کردم اما دائم یبوستم و خیلی اذیتم میکنه
از غذاهای حاوی فیبر و سبزیجات بیشتری استفاده نمایید. علاوه بران از شربت های روان کنند ه استفاده کنید
سلام خسته نباشید من چند وقته که یبوست دارم خیلی درد داره وقتی میخوام دستشویی کنم نمیدونم الان چی مصرف کنم تا خوب شم چه دارویی بخورم
بهترین ره برای درمان یبوست اصلاح تغذیه و رژیم غذایی+ مصرف ملین می باشد. البته این در صورتی است که بیماری شما ناشی از مشکلات گوارشی یا عارضه جدی نباشد.
میشه بگید برای درمان یبوست چه دارویی بخورم؟
ملین هایی از جمله شربت انجیر می تواند در بهبود و درمان اسهال به شما کمک کنند.
برای درمان یوبست شدید چی بخوریم؟ من تاحالا یبوست نگرفته بودم الان یه مدته که یبوست دارم و خیلی اذیت میشم به طوریکه داره دم مقعدم زخم میشه
سلام دوست عزیز در رژیم غذایی خود تغییرات اعمال نموده و نوشیدن آب را فراموش نکنید
سلام و عرض ادب و احترام مدتی می باشد که یبوست شدید دارم و نمیتونم کنترل کنم این موضوعو هرچی غذای ابکی هم میخورم باز یبوستم
برای درمان یبوست می توانید از ملین های طبیعی، فیبر هایی چون سبزیجات تازه استفاده کنید.
برای یبوست چی خوبه اقای دکت رمن سه هفته میشه که یبوست شدید دارم درصورتیکه قبلا اصلا اینطوری نبودم الان طوری شده که وقتی میخوام دستشویی کنم دچار خونریزی میشم
از ملین های طییعی و مواد غذایی حاوی فیبر استفاده نمایید یا از شربت های ملین استفاده کنید.
شکمم به خاطر یبوست باد کرده چی بخورم این نفخ بره
از مصرف نوشیدنی های گاز دار خودداری و از مصرف غذاهای آبکی پرهیز کنید.
شربت انجیر ضرر داره؟ برای یبوسته
خیر طبق دستور و دوز نیاز مصرف آن را مصرف کنید.
سلام دکتر من خیلی وقته مشکل یبوست دارم و خیلی اذیت میشم هردارویم بگید استفاده کردم امابهتر نشدم باید چیکارش کنم؟
از فیبر ها و ملین های طبیعی استفاده کنید، تغذیه خودرا اصلاح و یک برنامه ورزش برای خود در برنامه بگنجانید. در صورت عدم بهبود به متخصص گوارش مراجعه شود.
سلام شیاف نداره یبوست؟
خیر برای درمان یبوست شیاف وجود ندارد.
سلام وقت بخیر ، بنده حدود یکسال مشکل یبوست داشتم آندوسکوپی و کلونوسکوپی هم انجام دادم گفتن عفونت داره و دارو دادن اما باز خوب نشدم یبوست من روز به روز شدیدتر شد تا حدی که هنگام دفع چون به سختی هست انگار رگ پاره شده و با فشار زیاد به قطر یک سوزن خون با فشار خارج میشه تا زمانی که از جایم بلند نشم ادامه داره بعد کم کم قطره قطره میشه و قطع میشه باز به من داروهای ملین دادن اما الان با خوردن شش تا ملین هم تا چند روز دفع ندارم تا ناگهان حالت تخلیه بگیرم من احساس میکنم روده هام بی حس شدن چون اصلا دفع ندارم عکس رنگی با خوردن کپسول حاوی ۲۰ ساچمه انداختم تا یک هفته هر روز یک عکس ساچمه ها از یک طرف به طرف دیگه رفتن اما تخلیه نشدن هیچ دکتری پاسخ به من نمیده فقط دارو میدن من به قدری شکم و پاها و صورتم ورم کردم که تغییر شکل پیدا کردم سردردهای شدید به علت یبوست دارم و تازگی ها فشارخون و چربی خون گرفتم من ۳۹ سالم هست شما بگید من مشکلم چیه دیگه دارویی نیس نخورده باشم اگر آب و میوه و سبزیجات بخورم معده درد شدید میگیرم و شکمم دو برابر ورم میکنه ملین هم جواب نمیده سابقه فامیلی نداشتیم من وزنم ۵۰ کیلو بود اما الان در اثر یبوست وزنم داره میره خیلی بالا کم کم دارم مشکل تنفسی میگیرم من چیکار کنم کجا برم عذاب میکشم اما دکترا فقط دارو بیهوده میدن خواهشا کمکم کنید نجات پیدا کنم از این یبوست و عوارض درد معده و ….
دوست عزیز شما دچار اختلال گوارش و مشکل حاد روده دارید که درمان شما تنها به دست متخصص بیماری های گوارشی امکان پذیر است. تخصص کلینیک ما درمان یبوست به این شدت حاد و پیچیده نیست
سلام برای درمان یبوست از پودر فیبروگل استفاده کنید
سلام آقای دکتر
میخاستم بگم من 3روره تو مدفوعم خون هست و درد معقدی هم دارم یه تیکه گوشت هم از معقدم زده بیرون میشه کمک کنین
احتمالا به بواسیر مبتلاش شدید به مدت یک هفته از پماد آنتی هموروئید استفاده نموده و در صورت عدم بهبود به متخصص مراجعه شود
سلام من 24سالمه و بیشتر مواقع یبوستم یعنی همیشه من یبوست دارم اون موقع هاییم که نیستم اسهالم چون معده حساسی دارم غذا بهم نمیسازه باید چیکار کنم این مشکلم حل بشه
شما احتمالا مشکل گوارشی دارید که تنها با مراجعه به یک متخصص درمان می شوید، اما اگر قصد درمان یبوست در خانه را دارید، می توانید ناشتا یک لیوان آب گرم بنوشید یا از سبزیجات و فیبر های مفید استفاده کنید.
سلام خستنه نباشید من15 سالمه و الان نزدیک به دو هفته میشه دستشویی نکردم و شکم درد دارم خجالت میکشم برای این موضوع دکتر برم چه دارویی بخورم تا یبوستم خوب شه؟
هیچ علتی برای خجالت کشیدن وجود ندارد. یبوست یک عارضه شایع در بین همه افراد است که گاهی با ملین و مصرف فیبر برطرف می شود و گاهی نیاز به راهکار های پزشکی دارد
من برای یبوست چه شربتی بخورم اسیر شدم یک هفتس نفخ و دل درد دارم اما دستشوییم نمیاد و دردش فقط مونده
شربت ملین انجیر می تواند برای شما مناسب باشد در صورت عدم بهبود علائم یبوست به متخصص مراجعه کنید
سلام ببخشیدا از ابتدای هفته من یبوست دارم نمیتونم دستشویی کنم یعنی حسش هست ولی خودش نمیاد
سلام دوست عزیز از ملین استفاده کنید، سبزیجات و فیبر استفاده کنید. در صورت عدم بهبود به پزشک گوارش مراجعه کنید
سلام من مدتیه یبوستم خیلی اذیت میشم وقتی میخوام دستشویی کنم باید شربت چی بگیرم خوب شه؟
شربت انجیر از ملین های موثر جهت درمان یبوست می باشد
سلام من مشکل یبوست شدید دارم که هرچی سبزیجات میخورم خوب نمیشم باید چیکار کنم؟
به مدت محدود از شربت انجیر استفاده کنید در صورت عدم بهبودی به پزشک گوارش مراجعه شود
من یبوست دارم از بچگی مشکل داشتم با دستشویی رفتن خیلی دیر به دیر و سخت میومد الانم که جدیدا خون میزنه از مقعد
سلام احتمالا شما به یک مشکل یا بیماری گوارشی مبتلا هستید که باید سریعا تحت درمان قرار گیرد عدم درمان یبوست شمارا به بیماری های مقعدی جدی مبتلا میکند
چه قرصی برای یبوست خوبه؟
شربت و قرصهای زیادی جهت نرم کردن مدفوع وجود دارند اما در صورت تداوم این عارضه بهتر است ابتدا با پزشک مشورت کنید
سلام خسته نباشید من اینطوریم که دوروز یبوست میگیرم چند روز خوبم هیجوقت نفهمیدم چرا اینطوری میشم و باید چیکار کنم
بیماری های گوارشی چون کرون کولیت یا … دارای علائم ناپایداری هستند بهتر است به متخصص مراجعه شود.