بروز بیماری های مقعدی یا گوارشی همواره همراه با چالش هستند. برخی از این بیماری ها به صورت سطحی بوده و با مشاهده و معاینه فیزیکی قابل تشخیص هستند؛ اما در نقطه مقابل برخی بیماری ها به صورت داخلی بوده و نیاز به بررسی و تشخیص دقیق تر دارند. پولیپ روده، بواسیر داخلی، فیستول، مشکلات گوارشی، زخم معده و … از دسته بیماری هایی هستند که با آندوسکوپی قابل تشخیص هستند.
آندوسکوپی چیست؟
آندوسکوپی یا به انگلیسی endoscopy یک دستگاه تصویر برداری است که متصخص به کمک آن می تواند بخش ها و اجزای مختلف بدن را بررسی و معاینه کند. این دستگاه معمولا برای بیماری های داخلی به کار گرفته شده و کاربرد های متعددی در این زمینه دارد.
این دستگاه نیز مانند سایر دستگاه های تشخیص و تصویر برداری کم تهاجم بوده و قابلیت بررسی اعضایی همچون معده، ریه، رحم، روده و درون رکتوم و مقعد را معاینه کند. البته این دستگاه با توجه به نوع عارضه به وجود آمده دارای انواع مختلفی بوده و به یک نوع منتهی نمی شود.
دستگاه آندوسکوپی به طور کلی دارای دو نوع ریجید و انعطاف پذیر بوده که هر کدام کارایی دارند. برای مثال دستگاه آندوسکوپی ریجید لوله انعطاف پذیر نداشته و یک لوله سخت که دوربین تصویر برداری به آن متصل است به درون بدن وارد می شود. نوع قابل انعطاف آن نیز که دارای یک عدسی است، نرم بوده و به راحتی درون بدن قرار می گیرد.
انواع دستگاه آندوسکوپ
آندوسکوپی دارای کاربرد، نمونه ها و انواع مختلفی است که هر کدام برای تشخیص یک عارضه مورد استفاده قرار می گیرند.
برخی از انواع دستگاه نمونه برداری یا تصویر برداری عبارت اند از:
- آندوسکوپی
- مدیاستینوسکوپی
- کولونوسکوپی
- آندوسکوپی فوقانی
- سیستوسکوپی
- آرتروسکوپی
- لارنگوسکوپی
- لاپاراسکوپی
- برونکوسکوپی
- توراکوسکوپ
بیشتر بخوانید: مقعد یا رکتوم چیست؟
کاربرد آندوسکوپی
به طور کلی اصلی ترین کاربرد آندوسکوپی بررسی علائم و تشخیص بیماری و عارضه های درونی بدن است. البته که در برخی موارد دستگاه آندوسکوپ می تواند با مجهز شدن به تجهیزات مورد نیاز سبب درمان برخی از بیماری ها نیز باشد. اما به طور کلی شایع ترین بیماری هایی که می توان به کمک آندوسکوپی تشخیص داد عبارت اند از:
- بررسی بیماری های مقعدی
- بررسی علت و علائم تهوع مکرر
- تشخیص انواع سرطان و تومور ها
- بررسی علت درد شکم
- تشخیص هموروئید داخلی
- بررسی علت یبوست یا اسهال
- انواع عفونت
- بررسی بیماری های گوارشی مانند کرون، کولیت و …
- انسداد مری
- مشکلات بلع
- جلوگیری از خونریزی و سوزاندن زخم
- نمونه برداری از بیماری
نحوه انجام آندوسکوپی
به طور کلی آندوسکوپی به طور مختلفی انجام می شود. آندوسکوپی معده به گونه ای است که پزشک متخصص ابتدا، به گلوی شما اسپری بی حسی زده تا لوله را احساس نکنید؛ این عمل ممکن است با واکنش طبیعی بدن مانند آروغ زدن یا احساس بالا آوردن رو به رو باشد. برای راحت بودن بیشتر می توانید به روی پهلوی چپ خود دراز کشیده و یک قطعه پلاستیکی را ما بین دندانها قرار داده تا به دندان ها یا لوله آندوسکوپ آسیبی وارد نشود.
پس از بررسی و معاینه متخصص لوله را به آرامی خارج کرده و می توانید دهان خود را بشویید. همچنین بهتر است قبل از مراجعه جهت آندوسکوپی چیزی میل نکنید.
هزینه آندوسکوپی یا کلونوسکوپی از 900 هزار تومان به بالا برای انجام بدون بی هوشی و از 3 میلیون تومان برای آندوسکوپی و کلونوسکپی با بیهوشی است.
آیا آندوسکوپی مقعد درد دارد؟
آندوسکوپی مقعد به طور کلی درد چندانی ندارد؛ اما ممکن است به دلیل وارد شدن شی خارجی به صورت خیلی خفیف فرد احساس درد کند. اما این درد به گونه ای نیست که بیمار از آن رنج برده و باعث ناراحتی شود و پس از مدتی خود به خود خوب می شود.
عوارض جانبی آندوسکوپی
انجام آندوسکوپی مقعد یا معده معمولا با عوارض جانبی زیادی همراه نبوده و در برخی موارد بسیار جزئی است که عبارت اند از:
- گلو درد
- آسیب های دهان دندانی
- زخم گلو یا مری
- خونریزی
- آلرژی یا حساسیت