خونریزی مقعد یکی از نشانه های وجود بیماری های مقعدی یا گوارشی در فرد است. در این مطلب با بررسی علائم، علت، دلایل خونریزی مقعدی هنگام مدفوع، بیماری هایی که موجب خونریزی می شوند و شیوه های درمان آن خواهیم پرداخت.
خونریزی مقعدی چیست؟
خونریزی مقعدی به عارضه ای گفته می شود که فرد پس از اجابت مزاج یا در حالت طبیعی بر روی مدفوع یا روی دستمال خون ببیند. این عارضه گاهی همراه با درد بوده و گاهی نیز حتی بدون درد اتفاق می افتد. نکته حائز اهمیت این است که این امر غیر طبیعی بوده و نیاز به بررسی و معاینه دارد؛ چرا که ممکن است فرد به بیماری خاصی مبتلا بوده و از آن مطلع نباشد. از این رو خونریزی مقعدی، علائم و نشان دهنده وجود بیماری در ناحیه نشیمنگاهی یا دستگاه گوارش است.
علائم خونریزی شدید مقعدی
خونریزی مقعدی می تواند علاوه بر خون، علائم دیگری نیز داشته باشد. برای مثال میزان و شدت، غلظت، رنگ آن و حتی علائم دیگر نیز وجود بیماری را هشدار میدهند که آنها را بررسی خواهیم نمود.
- خروج خون روشن یا تیره همراه با ترشح مقعدی
- مدفوع تیره رنگ یا همان ملنا
- احساس ضعف
- احساس سرگیجه
- درد شکم
- کاهش وزن
- دل پیچه
- استفراغ خونی
- قش
- ضربان قلب بالا
- گرفتگی مقعد
علت خونریزی مقعدی چیست؟
خونریزی مقعدی دارای علت های متعددی بوده که ممکن است در اثر وجود بیماری دیگری نشات بگیرد. البته گاهی برخورد جسم تیز مانند ناخن نیز مانند ایجاد زخم بر روی ناحیه مقعد شده و آن را دچار زخم می کند.
اما برای بررسی دقیق تر و شناخت عوامل موثر برخی از بیماریهایی که سبب خونریزی مقعدی می شوند را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد:
هموروئید یا بواسیر
علت خونریزی مقعدی بعد از مدفوع می تواند هموروئید یا بواسیر که شایع ترین بیماری ناحیه مقعد بوده و تقریبا نیمی از افراد جامعه را به خود دچار کرده ، باشد. این بیماری از متورم شدن عروق درون روده به وجود آمده و سبب بیماری بواسیر می شود. هموروئید دارای چندین نوع خارجی، داخلی و بواسیر خونی بوده که مبتلا شدن به آن خونریزی مقعدی را نیز به همراه می آورد. در نوع بواسیر داخلی عروق درون راست روده متورم شده و در بواسیر خارجی عروق از دهانه مقعد به بیرون می زنند. همچنین خونریزی ناشی از هموروئید دارای رنگ روشن می باشد.همچنین درمان بواسیر تنها با بکارگیری روش لیزر از نتیجه قطعی برخوردار خواهد بود.
مطالعه بیشتر: بواسیر چیست؟
شقاق
شقاق از دیگر بیماری های ناحیه نشیمنگاهی بوده که فرد را دچار خونریزی مقعدی می کند. شقاق مقعدی یا فیشر به چاک خوردگی یا زخم های کوچک مقعد گفته می شود. این زخم ها علاوه بر سوزش، درد و خارشی که دارند، گاهی موجب خونریزی شدید از مقعد نیز می شوند.
یبوست و اسهال
به خشک و سفت بودن بیش از حد مدفوع، یبوست گفته می شود. هنگامی که مدفوع سفتی می خواهد از روده عبور کند، موجب وارد کردن آسیب به دیواره روده و دهانه مقعد شده و خونریزی مقعدی یا حتی بیماری هایی نظیر شقاق و بواسیر را نیز پدید می آورند. بنابراین یکی از دلایل ابن عارضه هنگام یبوست است.
در نقطه مقابل یبوست نیز اسهال قرار داشته که به حالتی گفته می شود که مدفوع بسیار شل و آبکی است. این مقدار شل بودن نیز می تواند موجب خونریزی مقعدی شود.
سرطان
سرطان روده یکی دیگر از دلایل بروز خونریزی مقعدی بوده که در افراد مسن و حتی جوانان نیز به چشم میخورد. خونریزی ناشی از سرطان مقعد ناشی همراه با علائمی چون کاهش وزن، یبوست و اسهال شود.
بیماری های التهابی روده
بیماری های التهابی روده چون کرون، کولیت و برخی عفونت های روده ای از دیگر عوامل این عارضه بوده که می تواند فرد را دچار مشکل کند.
زخم معده
زخم معده که موجب تیره شدن رنگ مدفوع یا همان (ملنا) می شود. این تیرگی ناشی از خونریزی معده بوده که وارد روده می شود. این خون با مدفوع ترکیب شده و موجب تیره تر شدن رنگ آن می گردد.
آسیب
خراش با ناخن، ضربه، وارد کردن اجسام خارجی به مقعد و… از جمله مواردی هستند که می توانند مقعد را دچار آسیب یا پارگی عضله کنند. هنگامی که خونریزی ناشی از موارد آسیبی باشد، خون دارای رنگ روشن بوده و ممکن است تنها یک بار مشاهده شود.
اگر خون ناشی از آسیب وارد شده به مقعد بود سریعا به پزشک مراجعه نمایید تا پزشک با تجویز دارو پماد آسیب دیدگی را درمان کند.
انواع خونریزی مقعدی
خونریزی مقعدی دارای انواع خاصی بوده که هرکدام نیز ممکن است نشان دهنده بیماری یا مشکل خاصی هستند. برای مثال:
- روشن: این نوع از این عارضه که شایع ترین نوع آن است، نشان می دهد که خون تازه بوده و مربوط به مشکل یا بیماری در انتهای رکتوم یا حتی دهانه مقعد می باشد. خون روشن معمولا نشانه ای از وجود بیماری هایی چون بواسیر یا شقاق می باشد.
- تیره: اگر خون دارای رنگ تیره و شدت بیشتری است نشان دهنده خونریزی قسمت ابتدایی روده است و نشان دهنده بیماری های التهابی روده چون کولون، کولیت یا حتی تومور روده باشد.
- همراه با مدفوع: اگر خون خارج شده با مدفوع مخلوط شده باشد، نشان دهنده بیماری چون زخم معده یا زخم روده کوچک است. در این هنگام مدفوع به صورت قیر بوده و رنگ تیره دارد. همچنین در مواقع مواجه با این نوع خونریزی مراجعه به پزشک یک امر ضروری بوده و نیاز به درمان فوری دارد.
مطالعه بیشتر: خون در مدفوع
پیشگیری خونریزی شدید از مقعد
یکی از اقداماتی ساده ای که می توانید جهت پیشگیری از به وجود آمدن خونریزی مقعدی انجام دهید، متعادل نگه داشتن وضعیت روده و سلامت آن است.
برخی از این نکات عبارت اند از:
- استفاده از رژیم غذایی پر فیبر و سبزیجات جهت بهبود حرکات روده ای
- عدم نگهداری مدفوع و دفع به موقع آن
- پرهیز از زور زدن هنگام اجابت مزاج
- استفاده از دستمال توالت نرم
- نوشیدن مقدار آب کافی 8 الی 10 لیوان در روز
- عدم مصرف غذاهای تند و پرادویه
درمان های خانگی خونریزی مقعدی
- استفاده از حمام نشیمنگاهی
- مصرف آب به مقدار کافی
- چرب کردن ناحیه مقعدی با روغن زیتون یا نارگیل
- عدم استفاده از لباس زیر های پلاستیکی و آزار دهنده
- مصرف فیبر کافی و اصلاح رژیم غذایی
- پرهیز از رابطه جنسی مقعدی
عوارض بی توجهی به خونریزی مقعد
هنگامی که خونریزی مقعدی مداوم باشد و تحت درمان قرار نگیرد، فرد با عوارض مخربی رو به رو است. کم خونی یکی از عارضه هایی است که در پی بی توجهی به خونریزی مقعدی می توان به آن اشاره نمود. همچنین عدم بررسی دلیل این اتفاق می تواند موجب پیشرفت بیماری های زمینه ای شده و درمان آن راهم دشوار سازد.
برای درمان خونریزی مقعدی به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای معاینه و درمان خونریزی مقعدی می توانید به پزشک عمومی یا متخصص گوارش مراجعه کنید. پزشک با بررسی علائم، معاینه فیزیکی، آزمایش کولونوسکوپی و… به نوع و ریشه بیماری پی برده و درمان را آغاز می کند. معمولا این عارضه ناشی از بیماری های قسمت انتهایی راست روده یعنی بیماری های مقعدی و نشیمنگاهی نشات گرفته و با لیزر قابل درمان خواهند بود.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
هنگامی که علائمی چون خونریزی های پیاپی را بر روی مدفوع یا دستمال مشاهده کردید، سریعا به پزشک متخصص مراجعه نمایید. چرا که ممکن است این عارضه ناشی از بیماری هایی چون بواسیر، شقاق و… باشد و به درمان های جدی و تخصصی تر چون لیزر نیاز داشته باشد.
بهترین درمان خونریزی مقعد چیست؟
خونریزی مقعدی هنگامی که به دلیل بیماری نشیمنگاهی شناخته شود، نیاز به بررسی و معاینه پزشک متخصص دارد. برای درمان بواسیر و شقاق می توانید با به کارگیری شیوه های نوین مانند لیزر بیماری خود را در یک روز درمان نمایید.
همچنین اگر بیماری ناشی از دیگر بیماری ها باشد پزشک با تجویز دارو یا پماد های مربوطه نسبت به درمان اقدام می کند.
5 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
قربان بسیار عالی و کامل بود
سلام اقای دکتر خسته نباشید چند وقتی میشه که از مقعدم خون میاد بدون هیچ درد و علائمی هست این خونریزی
سلام دوست عزیز ممکن است به بواسیر داخلی مبتلا شده باشید که خونریزی مقعدی بدون درد از علائم ان است.
از مقعدم یه وقتایی خون میاد یه سوزش خیلی کمیم وقتی دستشویی میکنم میگیره که خودش خوب میشه
خونریزی مقعدی یا سوزشی که به ان اشاره کردید از علائم وجود بیماری های مقعدی می باشد که می بایست توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد.