سرطان مقعد یک بیماری خطرناک می باشد که عوامل وراثتی، اکتسابی و سبک زندگی افراد در به وجود آمدن آن نقش زیادی دارند. در این مطلب همراه ما باشید تا با بیماری سرطان مقعد، علائم، علتها و نحوه درمان عارضه به طور کامل آشنا شوید.
سرطان مقعد چیست؟
سرطان مقعد، که به کارسینوم کانال مقعد نیز شناخته می شود، همانطور که از نامش پیداست، به ایجاد بافت سرطانی در ناحیه مقعدی و نشیمنگاهی گفته میشود. مقعد، رکتوم، راست روده و … از بخشهای دستگاه گوارش هستند که آخرین بخش آن مقعد است. می دانیم که مقعد وظیفه خارج کردن مدفوع و انجام اجابت مزاج را بر عهده دارد؛ به وجود آمدن بافت عفونی در این ناحیه سرطان مقعدی تلقی می گردد که علائم و علتهای متعددی به همراه دارد. خونریزی یکی از شایع ترین نشانه های وجود عارضه در ناحیه مقعدی است که برای تشخیص انواع بیماری آنها می توان آن را تحت بررسی قرار داد. در ادامه با ما همراه باشید تا با علتها و علائم های این بیماری و حتی نحوه درمان آن آشنا شوید.
بیشتر بخوانید: مقعد کجاست؟
علائم سرطان مقعدی زنان و مردان
علائم سرطان مقعد تا زمانی که توسط پزشک متخصص مورد بررسی قرار نگیرد، با انواع عارضه ها و بیماری های دیگر ناحیه نشیمنگاهی مانند بواسیر، شقاق، زگیل مقعد، هماتوم مقعد، فیستول، آبسه، پرولاپس رکتوم و … مشابه است. بنابراین در زمان احساس علائم این چنینی نترسید و به متخصص بیماری های مقعد مراجعه کنید.
برخی از شایع ترین علائم سرطان مقعد
- احساس وجود توده
- درد شدید
- خونریزی
- احساس تغییر در نحوه اجابت مزاج و حرکات شکمی
- خارش و سوزش شدید
- خروج ترشحات عفونی مقعد
بیشتر بخوانید: فیستول مقعد چیست؟
علت سرطان مقعدی چیست؟
سرطان مقعد که یک نوع سرطان غیرمعمول است، مانند بسیاری از انواع سرطان ها در اثر جهش ژنتیکی و تبدیل سلول های طبیعی به سلول غیر طبیعی به وجود می آید. تکثیر سلول های طبیعی بدن به گونه ای است که زمانی این سلول ها خواهند مرد؛ اما سلول های سرطانی علاوه بر رشد و تکثیر، از بین نرفته و حتی رشد و در نقاط بدن پیشرفت می کنند.
همچنین بی توجهی به برخی بیماری های عفونی نیز خطر ابتلا به سرطان مقعد را به همراه خواهد داشت. همچنین برخی از سایر علتهای سرطان مقعدی عبارت اند از:
- فیستول مقعد درمان نشده
- ابتلا به ویروس اچ پی وی و حتی زگیل مقعد
- داشتن شرکای جنسی متعدد
- التهاب یا عفونت های مزمن و درمان نشده
- مصرف برخی از دارو ها
- کشیدن سیگار یا مصرف برخی دارو ها
- کهولت سن
همچنین یکی از نکات مهمی که باید بدانید؛ این است که ویروس پامیلومای انسانی در بیشتر افراد مبتلا به سرطان مقعد وجود داشته و یک عامل جدی و خطرناک شناخته می شود. بنابراین استفاده از کاندوم هنگام برقراری رابطه جنسی و رعایت نکات مراقبتی را فراموش نکنید.
نحوه تشخیص سرطان مقعد
به دلیل مشابه بودن علائم بیماری که به سرطان مقعد مبتلا است و فردی که به سایر بیماری های نشیمنگاهی همچون هموروئید، شقاق یا فیستول مبتلاست؛ نحوه تشخیص سرطان مقعد تنها با مشاهده و معاینه بصری امکان پذیر نیست. برخی از انواع نحوه تشخیص این بیماری شامل موارد زیر است:
- معاینه فیزیکی: بررسی بصری و معاینه فیزیکی این بیماری جهت بررسی عارضه و علائم ها که ممکن است با وارد کردن انگشت به داخل رکتوم و مقعد همراه باشد
- معاینه درون رکتوم: آندوسکوپی و پروکتوسکوپی دو روش دیجیتال هستند که پزشک با وارد کردن لوله نازک که دوربین به آن متصل است و داخل رکتوم را بررسی و معاینه می کند.
- نمونه برداری: یکی از دقیق ترین روشهای تشخیص سرطان مقعد، نمونه برداری مستقیم از ناحیه و عارضه است که توسط متخصص و آزمایشگاه انجام میشود.
- سونوگرافی: سونوگرافی نیز پرکاربرد ترین روش تصویربرداری درون بدن است که به منظور تشخیص بسیار از بیماریها از آن کمک گرفته می شود.
چه افرادی در معرض سرطان مقعد هستند؟
به طور کلی علاوه بر تمامی علتهای انتسابی؛ شیوه و سبک زندگی ناسالم نیز باعث می شود برخی افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری ها قرار گیرند. این افراد شامل موارد زیر هستند:
- افراد مسن و دارای کهولت سن
- افرادی که دخانیات استفاده میکنند
- دارا بودن سابقه سرطان
- برقراری رابطه جنسی مقعد یا تعویض شرکای جنسی
درمان سرطان مقعد
سرطان به هرگونه ای که باشد، از چالش های زیادی برای درمان برخوردار است. انتخاب روش درمانی مناسب نیز برای درمان سرطان مقعد وابسته به عواملی چون شدت حاد یا خفیف بودن عارضه، خوش خیم یا بدخیم بودن توده، میزان پیشرفت و … است. اما به طور کلی برخی روشهای درمان سرطان مقعد هستند که عبارت اند از:
جراحی
جراحی یکی از رایج ترین روشهای درمان انواع سرطان است. این روش به گونه ای است که پزشک غدد یا تومور های سرطانی را از بافت بدن جدا می کند. این روش بسیار رایج بوده و پزشک معمولا پس از انجام این روش چندین روش شیمی درمانی تجویز می کند.
اما گاهی اوقات بافت تومور یا سرطان مقعدی به قدری پیشرفت کرده که راست روده یا سایر نواح بدن را نیز درگیر خود کرده است. در این زمان پزشک با عمل جراحی سخت تر برای برداشت عارضه و نواحی درگیر آن اقدام می کند. خارج کردن بخشی از روده، بافت مقعد یا رکتوم، سبب این می شود که فرد به راحتی نتواند اجابت مزاج داشته باشد و پزشک (بر روی شکم)، برای او یک حفره جهت دفع مدفوع ایجاد می کند.
پرتو درمانی (رادیو تراپی) سرطان مقعد
استفاده از اشعه ایکس و پروتون ها جهت از بین بردن سلول های سرطانی بدن یک روش جدید می باشد که مورد استفاده قرار می گیرد. تنگ و یا سخت شدن کانال مقعد، حساس و قرمز شدن پوست، آسیب به سایر نقاط بدن از جمله عوارضی است که این روش به همراه دارد. پرتو درمانی دارای دو نوع داخلی و خارجی است که در یک نوع دستگاه داخل بدن فرد و در نوع دیگر دستگاه اشعه را از بیرون بدن می فرستد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی مشهور ترین روش برای درمان انواع سرطان شمرده می شود. در این روش پزشک با تزریق انواع دارو های مربوطه اقدام به از بین بردن سلول های سرطانی و غیر طبیعی میکند. یکی از عوارض استفاده از شیمی درمانی برای سرطان، اسیب به سیستم گوارش و رشد مو است که باعث می شود بیماران انگیزه خود را از دست بدهند.