غذای مفید برای شقاق و غذاهای مضر+ رژیم غذایی{درمان}

استفاده از تغذیه مناسب برای درمان هر بیماری یک روش کم خطر و بسیار موثر است. در این مطلب از کلینیک نشیمنگاه؛ برخی از غذاهای مفید و مضر برای شقاق را دسته بندی کرده ایم تا بیماران مبتلا به این بیماری آن ها را دانسته و از آن استفاده کنند.

شقاق چیست؟

شقاق نوعی بیماری مقعدی و گوارشی بوده که معمولا در اثر وارد شدن فشار یا زخم شدن مقعد به وجود می آید. به طور کلی به هرگونه پارگی، خراش یا زخم در ناحیه مقعد شقاق مقعد گفته می شود که علائم شدیدی به همراه دارد. 

سوزش مقعد شدید، خونریزی هنگام مدفوع، درد شدید، تورم و قرمزی در ناحیه مقعد که گاهی باعث ایجاد تداخل در فعالیت های روزانه افراد می شود از اصلی ترین عوارضی است که بیماران مبتلا به شقاق آن را تجربه می کنند. نحوه پیشگیری و درمان این بیماری بسیار راحت بوده و همه افراد می توانند به راحتی و با رعایت برخی نکات تغذیه ای و بهداشتی به آن دست یابند که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد. 

بیشتر: مشاهده عکس شقاق حاد، مزمن

رژیم غذایی برای درمان شقاق

همانطور که پیش تر گفتیم، شقاق نوعی بیماری گوارشی و مقعدی است؛ بنابراین طبیعی است که مصرف انواع غذاها تاثیر مستقیم بر علائم بیماری داشته باشد. برای مثال فردی که مبتلا به شقاق مقعدی است، نباید خوراکی هایی مصرف کند که او را دچار یبوست یا اسهال کند؛ زیرا اینگونه اجابت مزاج دشوار تری داشته و در نتیجه درد بیشتری متحمل می شود. 

یا مثال دیگر، فرد مبتلا به شقاق باید از صرف غذاهای حساسیت زا و پر ادویه مانند فلفل پرهیز نموده تا علائمی چون سوزش و خارش کاهش یابد. 

در رژیم غذایی برای درمان شقاق، هدف اصلی این است که حرکات روده منظم شده و مدفوع نرم شود، نه شل یا آبکی. رژیم غذایی برای درمان شقاق نباید به گونه‌ ای باشد که یبوست ایجاد کند، چون مدفوع سفت باعث فشار و پارگی بیشتر زخم میشود. همچنین، این رژیم غذلیی نباید موجب اسهال شود، زیرا دفع مکرر مدفوع آبکی، زخم را تحریک کرده و فرصت ترمیم را از بین می‌ برد. بنابراین، بهترین رژیم غذایی برای درمان شقاق رژیمی است که متعادل، پرفیبر، و همراه با مصرف کافی آب باشد تا مدفوع به‌ راحتی دفع شود.

در ادامه به مواردی اشاره میکنیم که در رژیم غذایی برای درمان شقاق نقش بسار مهمی ایفا میکنند.

بیشتر بخوانید: درمان یبوست

برای درمان شقاق چه بخوریم؟

بسیاری از افراد تمایل دارند برای تسریع روند درمانی خود، موارد غذایی مصرف کنند که برای درمان شقاق مفید هستند. روزانه تعداد بالایی از افراد با پرسش اینکه برای درمان شقاق چه بخوریم، با کلینیک تماس گرفته و تمایل دارند تا لیستی از غذاهای مفید و مضر را تهیه نمایند.

به طور کلی میتوان گفت هر گونه غذایی که باعث تحریک سیستم گوارش و تغییر فرایند اجابت مزاج می شود (اسهال و یبوست)، نباید در طول دوره درمان استفاده شود. در طول دوره درمان شقاق مقعدی، می بایست از خوراکی هایی مانند فیبر، غذاهای حاوی ادویه کم و غذاهای خانگی استفاده نمود. 

غذای مفید برای شقاق شامل:

• انواع سبزیجات 
• برنج قهوه ای
• غذاهای رژیمی آب پز
• نان سبوس دار
• نوشیدن حداقل 8 تا 10 لیوان آب در روز برای جلوگیری از خشکی مدفوع
• روغن زیتون یا روغن کنجد برای کمک به حرکات روده
• آلو خشک، تخم شربتی، خاکشیر با آب گرم، انجیر خیس‌ خورده و سوپ‌ های سبک مانند سوپ جو یا سبزیجات

فیبر، غذای مفید برای شقاق

فیبر نوعی کربوهیدرات است که وظیفه آن حفظ سلامت دستگاه گوارش افراد است. فیبر دارای دو نوع محلول و غیر محلول است که به راحتی در انواع خوراکی هایی نظیر سبزیجات و میوه ها  یافت می شود. برخی از میوه های حاوی فیبر شامل: 

• انواع میوه ها: گلابی، سیب، آلو، موز، انجیر، انگور، نارگیل 
• انواع سبزیجات: بروکلی، کاهو، هویج، کلم، اسفناج، لوبیا سبز
• انواع حبوبات و غلات: عدس، لوبیاچیتی و چشم بلبلی، گندم و جو

بیشتر بخوانید: فیستول مقعدی

You need to get plenty of fluids when you up your fiber intake. Water makes the best choice. But you can also get fluids from the food you eat. 

Cucumbers, tomatoes, watermelon, and oranges have a high water content and are good hydrating foods. They’re also a source of fiber. 

هنگامی که مقدار فیبر مصرفی خود را افزایش میدهید، می بایست مایعات زیادی نیز بنوشید. بهترین انتخاب آب است، اما بخشی از مایعات مورد نیاز بدن را میتوان از طریق غذاها نیز تامین نمود.

خیار، گوجه‌ فرنگی، هندوانه و پرتقال دارای آب فراوان بوده و به عنوان خوراکی‌ های آبرسان بسیار مفیدند. این مواد علاوه بر تامین رطوبت بدن، منبع خوبی از فیبر نیز محسوب میشوند.

برگرفته شده از: https://www.mwhtc-stl.com/blog/the-best-things-to-eat-if-you-have-anal-fissures

غذاهای مفید برای شقاق مقعدی

تغذیه نقش اساسی در بهبود شقاق مقعدی دارد، زیرا انتخاب درست مواد غذایی به کاهش فشار هنگام دفع کمک کرده و به ترمیم زخم شقاق سرعت بیشتری میبخشد. در این شرایط، رژیم غذایی باید سبک، طبیعی و کمک‌ کننده به عملکرد نرم و منظم روده‌ ها باشد. از جمله غذاهای مفید برای شقاق مقعدی عبارتند از:

• سوپ جو یا سوپ سبزیجات با ترکیب جو، هویج، کدو، سیب‌ زمینی، عدس یا نخود فرنگی با کمی روغن زیتون
• خوراک عدس یا لوبیا چیتی پخته همراه برنج قهوه‌ ای یا نان سبوس‌ دار بدون ادویه
• سبزیجات بخارپز مثل بروکلی، اسفناج یا هویج
• سالاد سبزیجات تازه شامل کاهو، خیار، هویج، کلم، چغندر پخته، به‌ همراه کمی روغن زیتون و آب‌ لیمو
• خوراک مرغ یا ماهی بخارپز با سبزیجات بدون روغن سرخ کردنی
• فرنی یا اوتمیل بلغور جو دوسر با آب به همراه کمی عسل یا موز
• ماست پروبیوتیک با دانه چیا یا سبوس جو دوسر
• آش جو یا آش سبزیجات بدون حبوبات زیاد
• اسموتی میوه

غذاهای مضر برای شقاق مقعدی

افراد زیادی هستند که برای شناسایی خوراکی های مضر و دوری از آنها در طول درمان شقاق مقعدی با پرسش چه غذاهایی برای شقاق ضرر دارد مواجه میشوند. به طور کلی خوراکی ها و غذاهایی که اجابت مزاج را دشوار می کند و یبوست یا اسهال به همراه می آورد ؛ غذاهایی که سیستم گوارش را تحریک می کند نباید در طول ابتلا به شقاق استفاده نمود. 

برخی از غذاهای مضر برای شقاق مقعدی عبارت اند از: 

• پرهیز از مصرف انواع غذاهای تند و حاوی ادویه زیاد 
• پرهیز از مصرف غذاهای که به آن آلرژی دارید
• غذاهای فست فود
• غذاهای چرب
• مصرف نمک 
• مصرف غذاهای نیمه آماده و یا منجمد 
• گوشت قرمز
• غذاهای سرخ کردنی 
• نوشیدن برخی از نوشیدنی ها مانند نوشیدنی های حاوی الکل یا کافئین 

این غذاها در دسته نباید های تغذیه ای قرار گرفته و مصرف آنها نه تنها علائم بیماری شقاق را افزایش می دهد، بلکه موجب دیگر مشکلات گوارشی نیز می شود. بنابراین بهتر است مصرف آنها را کاهش دهید.

اگر رژیم غذایی مناسب را رعایت نکنیم چه می شود؟

اگر افراد مبتلا به شقاق به رعایت رژیم غذایی خود توجهی نشان ندهند، دچار علائم بیشتری خواهند شد. اما این موضوع اینجا به پایان نرسیده و می بایست گفت بی توجهی به رژیم غذایی عوارضی همچون مزمن شدن شقاق و حاد شدن را نیز به همراه داشته که درمان را برای بیمار دشوار تر می سازد. چرا که ممکن است فرد به یک شقاق کوچک در ناحیه مقعد مبتلا باشد اما با بی توجهی و مصرف خوراکی های مضر برای شقاق، زخم عمیق تر شده و گسترش یابد. 

تاثیر تغذیه در درمان شقاق

به طور کلی رژیم غذایی مناسب می تواند باعث کاهش علائم بیماری شقاق و در نتیجه بهبود آن شود. اما باید این نکته را بدانید اینکه برای درمان شقاق چی بخوریم یا چی نخوریم، درباره انواع بسیار خفیف شقاق صدق میکند که بیماری در مراحل ابتدایی بروز داده شده و به مرحله حاد نرسیده است. نوع مزمن و حاد شقاق به راحتی و با رعایت تغذیه قابل درمان نبوده و می بایست توسط دکتر شقاق مقعدی معاینه و درمان شود.

رژیم غذایی برای زخم شقاق مقعدی

رژیم غذایی برای زخم شقاق مقعدی هنگامی که ترک ایجاد شده باز بوده و دردناک میباشد، می بایست تمرکز آن علاوه بر نرم کردن مدفوع روی ترمیم بافت آسیب‌ دیده و کاهش التهاب زخم نیز باشد.

رژیم غذایی برای زخم شقاق مقعدی می بایست به بازسازی پوست و بافت‌ های آسیب‌ دیده کمک کند. از جمله پروتئین های با کیفیت و ویتامین های لازم مانند ویتامین C، ویتامین A و روی (Zinc) برای جوش خوردن زخم شقاق عبارتند از:

• مرغ، ماهی و سفیده تخم مرغ
• عدس و سویا
• کیوی و مرکبات
• هویج و اسفناج
• سیب زمینی شیرین
• مغزها و تخمه آفتاب گردان

مواد غذایی گفته بسیار موثر در روند جوش خوردن زخم شقاق بوده و برای رهای از درد این زخم، رعایت رژیم غذایی برای زخم شقاق مقعدی الزامی است.

بهترین روش درمان شقاق

لیزر شقاق، بهترین و قطعی ترین روش درمان شقاق می باشد که امروزه به دست پزشکان انجام می شود. البته که باید گفت روشهای دیگری چون جراحی یا انجام بوتاکس نیز وجود دارند که می توان از آن برای درمان شقاق استفاده نمود اما  لیزر دارای مزایای بسیار زیاد و عوارض بسیار کم می باشد. برخی از مزایای لیزر عبارت اند از: 

• هزینه بسیار کم نسبت به سایر روشها 
• بدون نیاز به جراحی
• دوران نقاهت بسیار کوتاه 
• عمل سرپایی و بدون عوارض
•  مناسب برای همه سنین 

بیشتر: هزینه درمان شقاق چقدر است؟

بعد از عمل شقاق چی بخوریم؟

بعد از عمل شقاق مقعدی چی بخوریم؟ این سوالی است که بسیاری از بیماران پس از عمل شقاق مقعدی جهت رعایت رژیم غذایی در دوران نقاهت میپرسند. رژیم غذایی در این دوران می بایست به گونه ای تنظیم شود که هم به جوش خوردن زخم شقاق کمک کند و هم از ایجاد یبوست و فشار هنگام دفع جلوگیری نماید.

در این دوران دستگاه گوارش می بایست در آرام‌ ترین حالت خود کار کرده تا جوش خوردن زخم شقاق تسریع پیدا کرده و از ایجاد درد نیز جلوگیری نماید.

در چند روز اول، غذاها باید خیلی سبک و نرم باشند. مانند سوپ جو، پوره سیب‌ زمینی، فرنی، سوپ مرغ یا برنج نرم با سبزیجات پخته. پس از چند روز، میتوان به‌ تدریج غذاهای پرفیبر مانند میوه‌ های پخته مانند سیب، گلابی، آلو، سبزیجات بخارپز، عدس، جو دوسر و نان سبوس‌ دار را به رژیم غذایی بعد از عمل شقاق اضافه نمود. نوشیدن آب و مایعات فراوان مانند آب میوه ها و سبزیجاتی مانند هویج بسیار ضروری بوده تا مدفوع نرم بماند.

از خوردن غذاهای تند، چرب، سرخ‌ کردنی، نفخ آور، فست‌ فود، نوشابه و قهوه زیاد در این دوران پرهیز کرده تا باعث تحریک زخم و ایجاد درد هنگام دفع نشوند.

a plant-based diet can be beneficial for recovery from anal fissures. The high fiber content in plant-based proteins can aid in creating softer stools, reducing straining during bowel movements, and plant-based diets have anti-inflammatory properties that may reduce discomfort.

رژیم غذایی گیاه‌ محور می‌ تواند در بهبود شقاق مقعدی در دوران نقاهت بعد از عمل مفید باشد. مقدار بالای فیبر موجود در پروتئین‌ های گیاهی به نرم‌ تر شدن مدفوع و کاهش فشار هنگام دفع کمک میکند، و از طرفی این نوع رژیم دارای خاصیت ضد التهابی بوده که میتواند درد و ناراحتی ناشی از شقاق را کاهش دهد.

برگرفته شده از: https://drrajarshimitra.com/vegan-plant-based-diets-for-anal-fissure/

سخن پایانی درباره رژیم غذایی برای درمان شقاق

در مجموع داشتن تغذیه مناسب در رژیم غذایی برای درمان شقاق می‌ تواند تاثیر چشمگیری در جوش خوردن زخم شقاق و جلوگیری از تداوم درد در فیشر مقعدی باشد. رعایت رژیمی سرشار از فیبر، آب کافی و مواد ترمیم‌ کننده، به بدن فرصت بازسازی طبیعی داده و نیاز به درمان‌ های تهاجمی را کاهش خواهد داد.

اصلاح عادات غذایی نه‌ تنها بخشی از درمان است، بلکه راهی برای پیشگیری دائمی از بازگشت این مشکل آزاردهنده محسوب میشود.

سوالات متداول درباره رژیم غذایی برای درمان شقاق