انواع بیماری های مقعدی در زنان و مردان+ درمان و عکس

بیماری های مقعدی به بیماری هایی چون بواسیر، شقاق، فیستول، آبسه، زگیل مقعدی و… گفته می شود. این بیماری ها معمولا علائم مشابهی همچون درد، خونریزی، سوزش، تورم و التهاب به همراه دارد. مقعد ممکن است به دلیل فشار مکانیکی، ضعف در بافت‌ ها، التهاب، عفونت یا رشد غیر طبیعی دچار بیماری شود. مراقبت از تغذیه، حفظ بهداشت، درمان به موقع یبوست یا اسهال و بررسی هرگونه خونریزی یا درد مقعدی می‌ تواند از بروز بسیاری از بیماری‌ های مقعدی پیشگیری کند. در این مطلب از کلینیک نشیمنگاه قصد داریم با انواع بیماری های مقعدی با تصویر آنها آشنا شده و به علائم، نحوه درمان، و معرفی بهترین دکتر(پزشک) متخصص بیماری های مقعدی بپردازیم.

بیماری مقعد چیست؟

به طور کلی مقعد یا نشیمنگاه انتهایی ترین بخش راست روده یا رکتوم به شمار می رود که ممکن است مانند سایر اعضای بدن در معرض بیماری قرار بگیرد. از آنجایی که این ناحیه محل دفع مدفوع بوده ممکن است بیشتر از دیگر نقاط بدن در معرض آلودگی یا در برخی مواردی مانند ابتلا به یبوست، تحت فشار قرار بگیرد.

ساختار مقعد به دلیل ویژگی‌ های آناتومیک خاص، تاثیر زیادی بر ابتلا به بیماری‌ های مقعدی دارد. پوشش نازک و حساس آن، شبکه وریدی فراوان، عضلات حلقوی کنترل‌ کننده دفع و بافت‌ های نگهدارنده، همگی ناحیه مقعد را در برابر فشار، سایش و آسیب مستعد می‌ کنند. ضعف عضلات یا فیبرهای نگهدارنده، فشار طولانی هنگام دفع و نشستن طولانی نیز می‌ تواند باعث تورم، التهاب، ترک خوردگی، بواسیر، آبسه یا پرولاپس شود.
بنابراین، بیماری های مقعدی شامل تمامی بیماری هایی که در ناحیه نشیمنگاه و مقعد قرار می گیرند؛ از جمله بواسیر، شقاق، فیستول، آبسه، زگیل مقعد و… می شوند.

بیماری های مقعدی در مردان و زنان از نظر نوع بیماری مشابه هستند، اما در شیوع، عوامل خطر و شدت علائم تفاوت‌ هایی وجود دارد. بیماری های مقعدی در مردان معمولا به علت یبوست مزمن، فشار زیاد هنگام دفع و سبک زندگی شامل نشستن طولانی یا کار فیزیکی سنگین می باشد.

در حالی که انواع بیماری های مقعدی در زنان به علت تغییرات هورمونی، بارداری و زایمان، فشار روی عضلات نگهدارنده و بافت‌ های لگنی را افزایش داده و ریسک ابتلا را بالا می‌ برد. همچنین زنان ممکن است به دلیل حساسیت بافت‌ های لگنی و نوسانات هورمونی، علائم درد و خونریزی را شدیدتر تجربه کنند.

Rectal problems include haemorrhoids, fissures, abscesses and incontinence. Cancer can affect the rectum. Pain or bleeding are signs that need medical attention. Treatments vary widely depending on the particular problem.

مشکلات مقعد شامل بواسیر، ترک مقعد، آبسه و بی‌ اختیاری است. سرطان نیز می‌ تواند مقعد را درگیر کند. درد یا خونریزی از نشانه‌ هایی هستند که نیاز به بررسی پزشکی دارند. روش‌ های درمان بسته به نوع مشکل بسیار متفاوت است.

برگرفته شده از: https://www.healthdirect.gov.au/rectal-diseases-and-conditions

علت بروز بیماری های مقعدی چیست؟

معمولا بروز بیماری های مقعدی به دلایل مختلفی رخ داده و یکسان نیستند. برای مثال افرادی که به بیماری های شقاق، بواسیر، یا بیرون زدگی دچار می شوند، در معرض فشار زیاد ناشی از یبوست یا اسهال دچار این بیماری های مقعدی می شوند. یا در مقابل زگیل مقعدی در اثر ویروس اچ پی وی به وجود آمده و فرد را تحت تاثیر خود قرار می دهد. از این رو نمی توان علت دقیقی برای انواع مختلف این بیماری ها تعیین نمود. در ادامه به طور دقیق تر آنها را بررسی خواهیم نمود.

اصلی ترین علائم بیماری های مقعدی

اصلی‌ ترین علائم بیماری‌ های مقعدی شامل درد، خونریزی، تورم، خارش و ترشح است. درد معمولا هنگام نشستن، دفع یا لمس ناحیه مقعد احساس شده و می‌ تواند خفیف تا شدید باشد. خونریزی نیز به صورت قطره‌ قطره یا روی دستمال توالت مشاهده می‌ شود. تورم یا برآمدگی در اطراف مقعد ممکن است ناشی از التهاب، بواسیر یا آبسه باشد.

خارش و سوزش اغلب به دلیل تحریک پوست یا التهاب ایجاد شده و ترشح مخاطی یا چرکی می‌ تواند نشانه عفونت یا آبسه باشد. این علائم معمولا هشداری برای وجود مشکل مقعد بوده و نیاز به بررسی پزشکی دارند.

برخی از علائم بیماری های مقعدی عبارت اند از:

• درد در ناحیه نشیمنگاهی در هنگام نشستن
• خونریزی
• سوزش و خارش
• ایجاد اختلال در راه رفتن
• خروج ترشح یا عفونت
• بی اختیاری مدفوع
• برآمدگی یا بیرون زدگی
• زخم
• التهاب
• بوی بد

انواع بیماری های مقعدی با تصویر

بیماری های مقعدی همانطور که گفته شد دارای انواع مختلفی هستند که یک ناحیه از مقعد را درگیر خود می کنند. این بیماری ها دارای علائم متفاوت بوده و علت آنها نیز متفاوت است. در ادامه با معرفی انواع این بیماری ها به بررسی دقیق تر آنها خواهیم پرداخت.

بواسیر یا هموروئید

هموروئید یا بواسیر به عروق متورم شده ناحیه مقعد یا انتهای راست روده گفته می شود که دارای دو نوع اصلی خارجی و داخلی است. این عارضه می تواند در اثر یبوست های مکرر یا زور زدن هنگام اجابت مزاج رخ داده و با علائمی چون درد، خونریزی، سوزش و خارش و بیرون زدگی عروق همراه باشد .
هموروئید طبق انواع روشهای جراحی بواسیر صورت میگیرد اما اصلی ترین روش درمان هموروئید با لیزر بوده که یکی از اصلی ترین و بهترین راه های درمان این بیماری می باشد و به صورت سرپایی و بدون عوارض اتفاق می افتد.

علت بروز بواسیر

• یبوست مکرر
• برقراری رابطه جنسی مقعدی
• اسهال مزمن
• زور زدن هنگام اجابت مزاج
• عدم تحرک کافی
• رعایت نکردن رژیم غذایی مناسب
• عدم مصرف فیبر و سبزیجات کافی
• نشستن های طولانی مدت (هنگام کار، رانندگی و…)

شقاق یا فیشر

فیشر یا شقاق نیز از دیگر بیماری های مقعدی است که در اثر یبوست یا اسهال مکرر و یا افرادی که دچار تنگی مقعد هستند رخ می دهد. این بیماری ناشی از به وجود آمدن زخم های 1 الی 2 سانتی به وجود آمده و به صورت اشک در دهانه مقعد به وجود می آیند. این زخم مقعدی ناشی از شقاق با علائمی چون سوزش، خارش، درد و گاهی خونریزی نیز همراه است که نیاز به درمان دارد.

علت شقاق

• استفاده از دستمال ضخیم و تیز
• برقراری رابطه جنسی مقعدی
• یبوست مکرر
• وارد کردن فشار و زور زدن هنگام اجابت مزاج
• تنگی مقعد

مطالعه بیشتر: درمان بیرون زدگی مقعد

بیرون زدگی مقعد

بیرون زدگی مقعدی یا همان پرولاپس رکتوم به بیماری گفته می شود که راست روده یا همان روده بزرگ از مقعد بیرون بزند.از علتهای این عارضه افزایش سن، آسیب به ستون فقرات، جابه جایی اجسام سنگین یا حتی یبوست هستند.

علت بیرون زدگی مقعد

• افزایش سن وکهولت سن
• جابه جایی اجسام سنگین
• یبوست
• زور زدن هنگام اجابت مزاج
• تضعیف عضلات ناحیه نشیمنگاه
• مشکلاتی چون سیب به نخاع

آبسه

آبسه مقعدی دیگر بیماری مقعدی است که در اثر برقراری رابطه مقعدی، شکاف، وارد شدن ضربه، یا وجود عفونت داخلی رخ می دهد که دارای علائمی چون درد، برآمدگی چون یک جوش مقعدی بزرگ، خروج ترش مقعدی یا بوی بد است.
این بیماری می تواند فرد را هنگام راه رفتن یا نشستن تحت تاثیر علائم خود قرار داده و او را از انجام فعالیت های روزانه بازدارد. البته برخی افراد هنگام ابتلا به آبسه مقعدی آن را با جوش مقعدی اشتباه می گیرند که باید بدانند این دو عارضه یکسان نیستند .
درمان آبسه مقعد تنها به واسطه تخلیه یا لیزر توسط پزشک امکان پذیر بوده و هرگونه اقدام به خود درمانی یا تحریک آبسه موجب حاد شدن آن می گردد.

علل ابتلا به آبسه مقعد

• وجود شکاف یا زخم مقعدی از قبل
• وارد شدن ضربه یا آسیب
• وجود باکتری
• عفونت های قارچی
• سابقه جراحی

فیستول

فیستول نیز یکی از بیماری های شایع است که نوع مقعدی آن در افراد بسیار رایج است. به طور کلی فیستول مقعدی در اثر ایجاد یک کانال عفونی یا یک مجرای باریک بین دو بافت بدن به وجود آمده و سبب ایجاد یک بافت غیر طبیعی درون بدن می شود. معمولا فیستول مقعد از روده تا قسمت خارجی بدن شکل میگیرد به گونه ای که انگار روده با یک طناب به کنار مقعد وصل شده. خروج ترشحات عفونی، درد شدید یا خونریزی از علائم این عارضه هستند.

علت ابتلا به فیستول

• آبسه مقعدی درمان نشده
• داشتن سابقه جراحی
• ضربه
• عفونت های درونی بدن
• عفونت های روده ای
• دیورتیکولیت
• بیماری های پوستی و حساسیت

زگیل مقعدی یا تناسلی

زگیل مقعدی که از نامش پیداست، به بروز زگیل هایی ریز یا درشت، در کنار هم یا به صورت پراکنده گفته می شود. این زگیل ها در اثر برقراری رابطه جنسی مقعدی و تماس فرد با پوست آلوده رخ می دهد. اصلی ترین علت آن نیز انتقال ویروس اچ پی وی بوده که در بدن باقی می ماند. در صورت عدم درمان این زگیل ها پخش شده و تعداد آنها افزایش می یابد به طوری که ممکن است تمام ناحیه تناسلی یا نشیمنگاه را درگیر خود کند.

علل بروز زگیل تناسلی مقعد

• ابتلا به ویروس اچ پی وی
• برقراری رابطه جنسی محافظت نشده (عدم استفاده از کاندوم)
• داشتن شرکای جنسی متفاوت
• تماس یا لمس پوست آلوده

خارش و سوزش مقعدی

سوزش و خارش مقعدی معمولا به تنهایی بیماری مقعدی حساب نمی شوند. چرا که در اثر وجود یکی از بیماری های ذکر شده یا بیماری دیگری به نام کرمک اتفاق می افتند. سوزش و خارش ممکن است گاهی شدید و گاهی بسیار خفیف بوده و در اثر حساسیت غذایی، پوشیدن لباس زیر تنگ، عدم رعایت بهداشت، بیماری مقعد یا حتی اسهال و یبوست به وجود بیاید.

علت

• عدم رعایت بهداشت
• استفاده از دستمال ضخیم
• پوشیدن لباس زیر تنگ و چسبان
• اسهال یا یبوست
• وجود بیماری پیش زمینه ای

بی اختیاری مدفوع

یکی از شایع ترین بیماری های مقعدی که در نتیجه برقراری رابطه مقعدی، آسیب به مقعد یا جراحی ناموفق در این ناحیه بی اختیاری مدفوع یا گاز روده می باشد. بی اختیاری مدفوع به حالتی از بیماری مقعدی گفته می شود که فرد در آن توانایی کنترل مدفوع خود را نداشته و در جلوگیری از آن ناتوان است.

این عارضه به این معناست که عضلات مقعدی فرد بیمار در اثر اسیب دیدگی یا علل مختلف دچار ضعف شده و توانایی باز و بسته شدن ندارد.

هماتوم مقعد

هماتوم مقعدی یا هماتوم پری آنال یک عارضه مقعدی می باشد که در اثر نشت خون از عروق سیاهرگ یا سرخرگی به وجود می آید که باعث بروز علائمی چون درد، کبودی یا حتی خونریزی در افراد می شود. هماتوم تنها در ناحیه مقعد به وجود نیامده و در نواحی مختلف بدن از جمله ناخن یا درون بدن نیز در اثر وارد شدن ضربه یا فشار به وجود می آید.

درمان بیماری های مقعدی

نحوه درمان بیماری های مقعدی به دلیل نوع آنها، علائم و علتهای بروز متفاوت است. اما بهترین شیوه درمان بیماری های نشیمنگاهی لیزر بوده که قابلیت درمان انواع بیماری های نشیمنگاهی را داشته و در کمترین زمان و عوارض آنها را درمان می کند.
درمان بیشتر اینگونه بیماری ها با عمل جراحی امکان پذیر است اما با وجود لیزر بیمار نیازی به دوره نقاهت طولانی ناشی از جراحی های مقعد بپردازد. چرا که لیزر یک روش درمان سرپایی به شمار رفته از هزینه کم و عوارض پایین برخوردار است.

بهترین پزشک متخصص بیماریهای مقعدی

برای بیماری های مقعدی به چه دکتری باید مراجعه کرد؟ بهترین پزشک متخصص بیماریهای مقعدی کسی است که دارای تجربه های فراوان در عرصه درمان بیماری های مقعدی و نشیمنگاهی بوده باشد و بتواند بدون بروز هیچگونه عوارضی بیماری را درمان کند. متخصص جراح عمومی بهترین گزینه برای درمان بیماری های مقعدی می باشد.
علاوه بر آن متخصص جراح عمومی که قصد مراجعه به آن را دارید، باید به طور کامل بیماری را شناخته و به همه جوانب آن آشنایی داشته باشد. دکتر بیماری‌ های مقعدی باید دارای تخصص و تجربه در تشخیص و درمان بیماری‌ های مقعد و روده بوده که در انجام معاینات حساس و جراحی‌ های مرتبط مهارت داشته باشد. همچنین دکتر بیماری های مقعدی می بایست برخورد حرفه‌ ای و صبورانه با بیماران داشته تا اعتماد و راحتی آن‌ ها حفظ شود.
دکتر علیرضا زارعی از بهترین دکتر بیماری های مقعدی و جراح های عمومی همچنین متخصص بیماری های مقعدی در تهران بوده که به دلیل تخصص و مهارت وی در درمان بیماری های مقعدی به یکی از بهترین ها تبدیل گشته. شما عزیزان می توانید با مراجعه به کلینیک نشیمنگاه و دریافت وقت معاینه از ایشان نسبت به درمان انواع بیماری های مقعدی با لیزر اقدام نمایید.

سخن پایانی درباره بیماری های مقعدی

بیماری‌ های مقعدی، هرچند شایع و ناراحت‌ کننده هستند اما قابل پیشگیری و درمان‌ بوده که مراجعه به موقع به پزشک می‌ تواند از پیشرفت و عوارض جدی جلوگیری به عمل آورد. شناخت علائم اولیه مانند درد، خونریزی، تورم و خارش اهمیت زیادی داشته و نباید به دلیل خجالت یا ترس از مراجعه پزشکی از درمان غافل شد. رعایت بهداشت، رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و کنترل یبوست نقش موثری در پیشگیری از این بیماری‌ های مقعدی داشته و درمان به موقع می‌ تواند کیفیت زندگی فرد را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.

سوالات متداول درباره بیماری های مقعدی